Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Als je denkt dat God zorgt voor jouw persoonlijke geluk, heb je misschien iets over het hoofd gezien…

Een Bijbeltekst die je inspireert en je geluk in het vooruitzicht stelt: prachtig, behalve als dat er helemaal niet uit af te leiden is... Maarten Hertoghs zet wat kanttekeningen bij een populaire tekst uit Jeremia, die vaak zo wordt gebruikt.

Deel:

Ik ben opgegroeid met de woorden ‘Want alzo lief heeft God de wereld gehad…’ Jij misschien ook. Johannes 3:16 is hét kernvers van het evangelie, hét Bijbelse adagium van de twintigste eeuw. Ontelbare malen gebruikt als basis voor preken, startstudies en avondmaalsvieringen. En nog vaker voorgelezen, gebeden en gebruikt op posters. Het mag een wonder heten dat het vers het nooit geschopt heeft tot opwekkingslied. 

Toegegeven, op een bepaald moment was ik er wel behoorlijk op uitgekeken. Het was als een prachtige worshipsong die week na week gezongen wordt en zijn glans verliest. Voor je het weet sleur je je van couplet naar refrein, via het tweede couplet naar herhalingen van het refrein en dan moet je nog over de bridge. Daarenboven vond ik dat dat eeuwig leven van Johannes 3:16 vaak als een Verweggistan uitgelegd werd, waardoor het hier en nu vooral het karakter kreeg van een lang wachten op de laatste dag.  

Jeremia overwon 

Misschien waren meer mensen het beu geraakt of vroeg de tijdsgeest om een nieuw adagium. In elk geval, Johannes 3:16 is niet meer. There’s a new kid on the block. Jeremia 29:11 kwam, zag en lijkt te overwinnen: 

Mijn plan met jullie staat vast - spreekt de HEER. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk: ik zal je een hoopvolle toekomst geven. 

Het verbaast me niet. Een goddelijk plan dat gekenmerkt wordt door geluk en een hoopvolle toekomst… Er zijn slechtere plannen gesmeed, nietwaar? 

Hoewel ik geloof dat God niet uit is op ons ongeluk en een hopeloze toekomst, stel ik me toch kritische vragen bij de klakkeloze toepassing op ons leven. We vergeten dat Jeremia in dit gedeelte het volk Israël aanspreekt, dat lijdzaam moest toezien hoe hun land en met name Gods tempel verwoest werd. In die context spreekt Jeremia over het concrete plan dat God heeft met Zijn volk. En weet u wat de inhoud van dat plan was? Het volk moest huis en haard verlaten en 70 jaar in een vijandig land leven. Ook jouw idee van een leuk plan?

Eenzijdig idee van geluk 

Dat we de context vergeten, is niet mijn grootste moeite. Het onbehaaglijke gevoel bekruipt me dat we een eenzijdig idee van geluk vooraan zetten in de manier waarop we Jeremia 29:11 gebruiken. Geluk lijkt vooral uitgedrukt te worden in materiële en medische termen en dat terwijl Gods plan voor Jeremia’s tijdgenoten, zoals ik al zei, betekende dat ze hun huis en land moesten verlaten om, na 70 jaar, weer terug te keren. 

Wat zijn de gevolgen op langere termijn zijn als we ons uitstrekken naar een vorm van geluk die betekent dat alles altijd goed met ons gaat? Vergeef me dat ik het zo ruw zeg, maar het is een kwestie van tijd voor dat soort geluk zal ontbreken en er geloofstwijfels ontstaan. Waar is die God met zijn geluksplan nu ik mijn job kwijt ben, nu ik met een burn-out thuis zit, nu ik een dierbare verloren heb, …? 

Geluk = eeuwig leven 

Geluk is meer dan die eenzijdige materiële of medische vorm. Johannes 3:16 licht een tipje van de sluier (wij zijn Jezus’ bruid, nietwaar?) op met de verwijzing naar eeuwig leven. 

Verderop geeft hij er in hoofdstuk 17:3 een mooie definitie aan: ‘Dit is het eeuwig leven dat zij U kennen, de enige waarachtige God, en Jezus Christus, die U gezonden hebt.’ 

Dat is mijns inziens geluk: het leven met de eeuwige God, een connectie die in dit leven al begint en nooit zal verdwijnen. Vanuit die connectie, die eenheid met de Ander, worden we opgeroepen tot eenheid met de ander. In de zware periodes van het leven, als ons spreekwoordelijk Jeruzalem verwoest wordt, blijft die connectie met de Ander en, hopelijk ook, met de ander staan. 

Ik wens je een gelukkig eeuwig leven.

Maarten Hertoghs is leider in een evangelische kerk (Kuurne, België). Op zijn blog schrijft hij over theologie en maatschappij. 

Geschreven door

Gastauteur

--:--