Dilemma’s

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Dilemma’s – PopUpGedachte woensdag 17 oktober 2018

Vandaag komen er een aantal kerken bij elkaar. Een willekeurige verzameling van een aantal kerken, dominees, diakenen en ouderlingen die begaan zijn met het lot van Hayarpi en gezin. Zij woont nu al weer weken in een kerk in Katwijk en de druk neemt hand over hand toe. De Dienst Terugkeer en Vertrek dreigt hen uit de kerk te komen slepen. Ze geven toe dat het iets lastiger is om hen uit een kerk te halen dan uit een gewoon huis, waren ze niet in een kerk geweest dan hadden ze allang op het vliegtuig gezeten. De kerk heeft hen écht beschermd de afgelopen weken. Maar hoe lang gaat dat nog en hoe lang redt zo’n kerk het nog om hen een thuisplek te bieden. Vandaag komen er kerken bij elkaar. Kerken met een dilemma – of eigenlijk: kerken die vanuit een verantwoordelijkheidsgevoel en besef van hun eigen mogelijkheden bereid zijn om zich in een dilemma te storten. De kerk van Katwijk had ook kunnen weigeren, in theorie. Om Hayarpi onderdak te geven. Ik zeg in theorie want dat was absoluut geen optie achteraf zegt de dominee. En nu een kerk deze rol heeft gepakt, voelen andere kerken zich terecht verantwoordelijk om naast hen te gaan staan. En het is niet zomaar iets. De kerk als plek van vrede, als plek van vriendelijkheid en openheid, die dan opeens óók een plek van verzet wordt. Niet tegen de overheid als zodanig maar tegen een specifiek voornemen van de overheid. Het is geen wij-zijn-boos-op-de-regering demonstratie maar een zachte én zeer urgente oproep om een betere oplossing te vinden dan degene die klaar ligt. Waarom? Het is al zo vaak beschreven maar moet elke keer gezegd worden. Het is een vorm van kindermishandeling om kinderen die langer dan vijf jaar in Nederland zijn gedwongen uit te zetten. En dan zit het in dat woordje ‘gedwongen’, ‘geforceerd’. Er zijn mensen die zelf migreren maar dan is er een eigen overweging en idealen en netwerk en eigen redzaamheid. De reden dat mensen onder gróte druk van het asielsysteem toch besluiten dat ze niet kunnen gaan, is de overtuiging dat het écht niet kan daar. In dat land. En dan opgepakt en gedwongen uitgezet worden is traumatisch en brengt onherstelbare schade aan bij kinderen.

We hebben daar in theorie een regeling voor. Die heet kinderpardon en dan zeggen we pardon tegen kinderen wiens proces zo traag is behandeld door de overheid dat het vijf jaar geduurd heeft. Of – zoals in de zaak van Hayarpi – dat vier keer de rechter heeft gezegd dat ze mogen blijven maar dat dan de Raad van State bij hoger beroep door de staatssecretaris stelt dat ze tóch mogen worden uitgezet als de Staatssecretaris dat per se wil. En hij wil dat per se, dat blijkt. Het beleid wil dat per se. Tot grote schade voor dit gezin. Het kinderpardon wordt nooit uitgevoerd.

Dus betracht de kerk alle vriendelijkheid die het kan vinden. Maar ook een onverzettelijkheid. En zorg. En stort ze zich middenin een dilemma zoals alleen zij dat kan. Geest tegen wet, vriendelijkheid versus verzet. Dit schrijft Paulus aan zijn eerste generatie geloofsgenoten:

Broeders en zusters, als ge u laat leiden door de Geest, staat ge niet onder de wet. De vrucht van de Geest is liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, trouw, zachtheid, ingeto­genheid.
Tegen zulke dingen bestaat geen wet.

Het gaat hier weliswaar niet over de asielwet maar de ruimte die hier gecreëerd wordt en het zelfstandige denken waartoe ruimte wordt gegeven – je hebt zelf de Geest ontvangen dus oordeel zelf – die is duidelijk aanwezig. En als we Jezus zouden moeten navolgen dan is dat op vriendelijkheid ook nog het een en ander af te dingen:

In die tijd zei Jezus: Wee u, Farizeeën! Gij zijt belust op de voornaamste zetel in de synagoge en de begroetingen op de markt. Wee u! Gij zijt gelijk aan onzichtbare graven, waar de mensen overheen wandelen zonder het te weten.’ Hier nam een van de wetgeleerden het woord en zei tot Hem: ‘Meester, door zo te spreken beledigt Ge ook ons.’ Hij antwoord­de echter: ‘Wee ook u, wetgeleerden! Gij legt de mensen haast ondraaglijke lasten op en raakt zelf die lasten niet met een van uw vingers aan.

Van Nazareth voelt zich niet per se aangesproken op het feit dat de wetgeleerde zich beledigt voelt. Hij gaat er nog eventjes flink overheen. Onvriendelijk? Misschien. Het is ook vriendelijk jegens degenen die slachtoffer zijn van bedilzucht en hypocrisie. Dilemma? Jazeker. Daar brengt het christendom je middenin. Dilemma’s waarin je het vertrouwen krijgt om naar de Geest te leven. Het is niet automatisch wel de wet volgen of niet de wet volgen, wel beledigen of niet beledigen, elke dag weer opnieuw afstemmen op de geest die ons is toevertrouwd – zowel aan mensen die zich gelovig noemen als die zichzelf zo niet typeren. Verantwoordelijkheid draag je en niet alleen tegenover de wet, juist ook tegenover de geest van goedheid, vriendelijkheid, geduld en naastenliefde. Dat er maar velen zich met ons zich in deze dilemma’s willen begeven.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95