Esther is klaar met messiasje spelen: 'Ik heb de verwachtingen die ik van mijzelf had losgelaten'

‘Wat moet je doen om God te vinden? Het antwoord moet zijn: zo weinig mogelijk. Het liefst niets.’ Dit schrijft de Zweedse pastor Tomas Sjödin in zijn boek Leven vanuit rust. Ik las het vorig jaar, toen ik een aantal maanden overspannen thuis was en alles uit mijn handen viel.

Hoewel ik de uitspraak van Jezus: ‘Kom tot Mij allen die vermoeid en belast zijn en Ik zal u rust geven’ (Mattheus 11:28) tot vermoeiends toe heb gehoord, ben ik de betekenis het afgelopen jaar beter gaan begrijpen.

Hard lopen voor het christelijke ideaal

Rust associeerde ik met saaiheid en passiviteit. Van mijn 11e tot 22e ging ik naar evangelisch-charismatische kerken waar het belangrijk was dat je je met ziel en zaligheid inzette. We moesten allemaal leiders worden. De opwekking zou namelijk in onze kerk beginnen en het succes hing af van ons geloof en onze inzet.

Al snel zong ik in de band en deed ik jeugdwerk. Ik ging naar gebedsavonden, evangeliseerde op straat en liep zoveel mogelijk conferenties af. Bijna al mijn avonden en weekenden waren gevuld met kerkelijke activiteiten.

Naast dienen in de kerk, vond ik dat ik op school én werk mijn uiterste best moest doen om een goed christen te zijn. Om een getuige te zijn. Want door míj heen konden mensen Jezus leren kennen. Tel daar het wereldleed dat mij raakte én mijn perfectionisme bij op en er ontstond een tamelijk aanwezig messiascomplex. Ik deed doorlopend mijn stinkende best.

Psycholoog Michelle van Dusseldorp vertelt in diverse interviews dat christenen extra vatbaar zijn voor overspannenheid en burn-outs. We hebben grote idealen, vinden dat we altijd naar onze naasten moeten omzien en voelen ons over-verantwoordelijk. Zelfzorg is al snel egoïstisch. En egoïsme past een christen niet.

Verwachtingen loslaten

Toch vliegen christelijke boeken over rust, op adem komen en meditatie momenteel als warme broodjes over de toonbank. We gaan massaal naar kloosters voor stilteweekenden. Coaches die rust beloven, worstelen nu zelf met een overvolle agenda. We zijn collectief moe. We zoeken collectief rust.

Iemand zei eens tegen me: ‘Je moet de verwachtingen die anderen van je hebben, loslaten.’ Die opmerking klinkt logisch, maar klopt niet. Ik moest de verwachtingen die ik van mezélf had, loslaten. Verwachtingen die ik koppelde aan mijn eigenwaarde en identiteit.

Dat ik mijn huishouden op orde heb.
Dat ik er altijd ben als mijn man of kinderen mij nodig hebben.
Dat familie en vrienden altijd een beroep op mij kunnen doen.
Dat ik een gezonde levensstijl heb. Sport. Tijd besteed aan uiterlijke verzorging.
Dat ik actief met mijn carrièrekansen bezig ben.
Dat ik me inzet voor onze kerkelijke gemeente.
Dat ik mijn idealen vormgeef in mijn politieke werk.
Dat ik me inzet voor de maatschappij.
Dat ik daardoor iets voorstel. Verschil maak.
Dat ik de mensen om mij heen help. Problemen oplos.
De wereld op mijn schouders neem. Dat ik haar red.

Stoppen met mijn best doen

Wacht eens even.

In die weken dat ik alleen thuis was, met een lege agenda, drongen de volgende woorden tot me door: ‘Jij hoeft de wereld niet te redden. Iemand anders heeft dat voor jou gedaan. En Hij wil jou rust geven.’

Tomas Sjödin schrijft: ‘Ik moet mezelf er steeds weer aan herinneren hoe ongelooflijk het is dat het bij ons mens-zijn hoort door God geliefd te zijn, nog voor we iets zinnigs hebben gedaan.’

Na die donkere dagen begon ik het beter te begrijpen en van binnen te ervaren.

Ik. Ben. Geliefd.

Ik hoef mijn best niet meer te doen. Ik mag leven vanuit rust en zeker zijn van Gods onvoorwaardelijke liefde. En vanuit die ontspannenheid éérst goed voor mezelf zorgen en daarna voor de wereld om mij heen.

‘Het wordt tijd om rust te verplaatsen van het einde naar het begin. Laat alles beginnen met rust, in plaats van daar – met een diepe zucht – te eindigen.’ Dagelijks herinner ik mezelf aan deze woorden van Sjödin, want voor ik het weet, ben ik weer mijn stinkende best aan het doen. Om liefde te verdienen en mijn bestaansrecht te verdedigen. Om messiasje te spelen.