‘God en ik’ van Alain Verheij is het beste theologische boek van 2018

Het boek ‘God en ik’ van Lazarus-blogger Alain Verheij is gisteravond tijdens de Nacht van de Theologie uitgeroepen tot Beste Theologische Boek van 2018. 

Alain nam de prijs in ontvangst met een speech die je hieronder leest. Benieuwd naar zijn boek? Hier vind je een leesfragment en hier vertelt hij waarom hij het geschreven heeft. 

‘Het is voor mij een bijzondere ervaring om hier te staan. Een zaal vol theologen is toch weer heel wat anders. Ik ben namelijk gewend om voor overwegend gelovige toehoorders te spreken.

Over geloof gesproken: maandag presenteerde het CBS vernietigende cijfers over de religieuze betrokkenheid van Nederland. Vanavond proosten we met elkaar: ‘want God is terug’. Zo werd het profetische woord uit Job 30 vers 29 bewaarheid:

‘Ik ben verworden tot een metgezel van de struisvogels’.

Als ik een thema-suggestie mag doen voor volgend jaar:

‘My Heart Will Go On’.

Vorige week liep ik over een antiekmarkt in Middelburg, waar ik een Christusbeeld zag, gebroederlijk
naast een vijfdehands dvd van The Titanic. En zie, ik hoorde een stem, zeggende: ‘Zet hem op Leo, wie het eerst beneden is.’

Ja, mensen, de inspiratie ligt op straat.

Of op de bodem van de zee, dat ligt eraan met wie je praat.

Ik nam de dvd voor een euro mee. Je wilt zulk cultureel erfgoed toch behouden voor de volgende generatie.

God is terug.

Ik begrijp dat ik als jonge, positieve theoloog onderdeel van zo’n beweging zou moeten zijn,
maar hoe langer ik erop kauw, hoe minder het me smaakt.

Het voelt als de poppenkast met Jan Klaassen, en de poppenspeler die de pop even achter zijn rug houdt,
maar kindjes, als jullie lang genoeg roepen, dan komt Jan Klaassen vast wel weer terug – met de welgestelde intellectuele elite als de poppenspeler die God met zijn hand bestuurt.

God achteloos wegsturen of God vrolijk welkom terug toasten, het zijn twee kanten van dezelfde medaille.

Het is de oerzonde van de goedbedoelende christenheid, dat je de gelijkenis van de verloren zoon hervertelt
op zo’n manier dat wij de vader zijn die mens of God kan laten gaan of warm kan ontvangen – of desnoods dat wij de jongste zoon zijn die iedereen mag verlaten, maar altijd weer veilig thuis mag komen.

Maar wie we zijn, dat is de oudste zoon, en om ons heen, misschien zelfs langs ons heen, misschien zelfs ondanks ons,
is een spel van genade bezig tussen God en de ander – we staan erbij, we kijken ernaar.

God gaat niet weg en komt dan weer terug – God was altijd thuis, midden in onze wereld en sterft hier duizend doden en verrijst.

En danst met ons.

In mijn boek heb ik geprobeerd die dans te duiden

-God en ik-

In mijn eerste dertig jaren hier.

Ik ontdekte dit: in mijn jonge jaren steeg ik moeiteloos op tot aan de zevende hemel, maar ik concludeerde: dit is te sprookjesachtig, God is niet hier.

Niet al te lang daarna viel ik met mijn neus op de grond, de grote onvermijdelijke nederlaag die ons allen wacht,
en ik dacht: dit is te uitzichtloos, God is niet hier. Misschien was hij toch boven.

Ik krabbelde weer op en hervond mijn balans, maar bij evenwichtigheid krijg je spirituele armoede cadeau,
en ik dacht: God is niet hier, misschien was ze toch beneden.

De waarheid is dat God er al die tijd bij is, in de gloed van de euforie, in de schreeuw van de pijn, en altijd weer in het opstaan, opstaan, opstaan, maar je ziet het bij nader inzien altijd achteraf – het woord is waar: God is terug.

De kunst van een rijk geestelijk leven is beseffen dat je God vaak pas in de terugblik goed kunt aanwijzen – en tegelijk vastberaden vooruit blijven kijken – want leven in het verleden is voor zoutpilaren zonder smaak.

Dus roep God terug in je persoonlijke herinneringen, in de verhalen die je doorvertelt, in het grote verhaal dat altijd gaande blijft, in je pogingen tot geloof hoop en liefde en nog meer pogingen en pogingen, roep God terug in je hart dat steeds weer dreigt om iets anders dan liefde als prioriteit te volgen – roep God terug als de regering godgeklaagd handelt –maar roep God niet meer terug in de maatschappij, ga niet tussen de mensen en God in staan als de onmisbare middelaar, als de theoloog die het ijs wel weer even breken zal, trap niet in de val van de hoogmoed, of het ijs zal jou breken.

In welk Bijbelboek las ik dat nou laatst, wel, ik kom er zo wel op.
Dank voor uw aandacht.’

foto: Jan Verburg