Het moet altijd anders – waarom nou?

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Het zit altijd weer anders. Waarom? – PopUpGedachte vrijdag 9 november

Zo tegen het einde van de week vraag ik me af waarom het altijd anders moet dan gedacht. Waarom moet het hoofd altijd opgeschud. Waarom is omdenken zo’n goed idee, want het was zo fijn geweest als het gewone denken al gewerkt had, toch? Dan hoefde je het niet meer om te denken? Waarom het hoge waarderen van uit je comfortzone worden geduwd, terwijl dat een eindeloze reis is, want alles gaat op een gegeven moment comfortabel voelen: ook het voortdurend die comfortzone uit moeten. In absurdum zou comfort dan uiteindelijk het meest oncomfortabel zijn voor de mensen die eraan gewend zijn geraakt om uit hun comfortzone te raken.

Ik bezondig me hier ook voortdurend aan, hè? Gisteren nog als theoloog/dominee voor een groep ondernemers in Arnhem. Het is voortdurend het verkeerde been zoeken. De dominee die er niet uitziet als dominee, die steeds vloekt, maar dan met een toon alsof het een gebed is, die woede herneemt tot een positieve kracht ter verandering. En het raakt, het schudt aan fundamenten, het opent de ziel. Niet omdat ik het zo goed doe, maar omdat het blijkbaar zo hard nodig is.

De behoefte is zo groot. Het dagelijks leven biedt er blijkbaar niet de ruimte voor die het nodig heeft. Zoiets. Er moet steeds omgedacht, steeds het verkeerde been gezocht en gevonden. En op deze vrijdagochtend, net wakker, vraag ik me af of het ook niet eigenlijk gewoon een beetje vermoeiend is.

Het komt door de lezingen vanochtend. Die beginnen namelijk heel lieflijk. De eerste komt met een profetisch-achtig visioen: In die dagen bracht een engel van de Heer mij naar de ingang van de tempel. Daar zag ik hoe er van onder de drempel van de tempel water stroomde in oostelijke richting; Hij voerde mij buitenom, het water stroomde van onder de rechtervleugel.
De engel van de Heer zei mij: “De rivier stroomt naar de vlakte in het oosten. Overal waar de rivier stroomt, zullen de waterdieren in leven kunnen blijven. Er zal heel veel vis zijn, want overal waar de rivier komt, zal het water drinkbaar worden, en zal alles in leven blijven. Op beide oevers van de rivier zullen allerlei vruchtbomen opschieten waarvan de bladeren niet verwelken, en de vruchten niet opraken; want de bomen zullen elke maand vruchten dragen. Zij worden immers gevoed met water uit de tempel. De vruchten zullen dienen als voedsel en de bladeren als geneesmiddel.”

Geen idee wat het betekent hè, maar in een tijd waarin vissen kapot gaan aan plastics en bomen gepakt worden om ruimte te maken voor industrie, spring het hart een beetje op. Leven in de brouwerij, letterlijk. Mooi beeld.

En dan nog zo’n tekst: De Heer is voor ons een vesting en toevlucht, een machtige hulp in de nood.
Zo zijn wij niet bang, al kantelt de aarde, al vallen de bergen in zee. Een klaterend beekje verkwikt Gods stad, het heilig verblijf van de Allerhoogste. 

Al kantelt de aarde, een klaterend beekje verkwikt Gods stad. Je kunt het bijna proeven, dat water. Een plek van rust, een bron van evenwicht in een onzekere wereld. Heerlijk. Fijn man, zo’n tempel, zo’n centrum.

En dan komt Jezus van Nazareth. Hangt altijd rond buiten de tempel, overal waar hij komt ontstaat discussie. Hij is ofwel arrogant, of ziek in zijn hoofd of een zoon van God, dé zoon van God, een profeet of een populist en hij komt aan in diezelfde tempel waar de teksten over juichen en begint te meppen.

Ik kreeg gisteren na de lezing van iemand een boekje van Friedrich Nietzsche, Antichrist en Godenschemering. Zonder een spoortje van ironie zei hij dat ik het vast heel erg zou waarderen. Dat is ook zo, trouwens. Nietzsche is de filosoof met de hamer, Jezus is de rabbi met de hamer. De god met de hamer. Die hij niet laat neerkomen op degenen die normaal gesproken slachtoffer zijn van de macht, van religie, van uitsluiting maar op het centrum van veiligheid en comfort, van kerk en geloof, en in dit geval de tempel zelf. De rabbi met de hamer komt het sprookje verstoren. Don’t blame me, ik heb het niet geschreven. Ik was niet in de stemming voor omdenken en omzagen, kapothameren en opnieuw beginnen te denken. Maar na twee lieflijke teksten over de tempel komt de rabbi uit Nazareth in beeld en staat er dit: Toen het paasfeest der Joden nabij was, ging Jezus op naar Jeruzalem. In de tempel trof Hij de verkopers van runderen, schapen en duiven aan en ook de geldwisselaars, die daar zaten. Hij maakte een gesel, dreef ze allemaal uit de tempel, ook de schapen en de runderen; het klein­geld van de wisselaars veegde Hij van de tafels en wierp die omver. En tot de duivenhande­laars zei Hij: ‘Weg met dit alles! Maakt van het huis van mijn Vader geen markthal.

En als ze hem vragen waar hij het lef en de autoriteit vandaan haalt om dit zomaar te doen, zegt hij: breek de toko af en ik zal hem in drie dagen weer opbouwen. 46 jaar is erover gebouwd hè?

Jezus was hier niet anti-tempel. Of anti-instituut. Niet anti-religie, tenminste dat denk ik niet. Hij was niet tegendraads om het tegendraadse. Er moest een oude profetie werkelijkheid worden. Dat het water ging stromen, dat wat er onder de deur van de tempel de wereld instroomt werkelijk genezing biedt voor het vermoeide hart van de volken, twaalf maanden per jaar. Dat is wat Jezus van Nazareth komt doen. En daar mag alles voor wijken. Ook het gevoel van comfort als het moet.

Tegendraads is geen doel op zich, verbinding en vredigheid geen doel op zich, maar de genezing van de volken, dat de mensheid weer hoop krijgt en gaat bloeien – daar ligt de focus en daar mag alles voor wijken. Ook heilige huisjes, zelfs als daar 46 jaar over is gebouwd.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95