Lazarus staat op | Briljante beelden

PopUpGedachte woensdag 9 oktober 2019 – Briljante beelden
Een klein stukje menskunde op de vroege ochtend aan de hand van het wonderverhaal van een van de profeten van het oude Israel. Het is allemaal niet zo ingewikkeld hoe de mens in elkaar zit soms. Het is voorspelbaar, het is een beetje kneuterig, het is genant – dat ook. En grappig. In elk geval in dit verhaal. In andere verhalen is de mens weer groots, en heroïsch of kwaadaardig en lelijk. Maar hier is het vooral koddig. Wat ik toch één van de pareltjes van de Nederlandse taal vindt: koddig. Ja toch?

Jona, de koppige puberprofeet, is eindelijk aangekomen waar hij moet zijn. Beetje mokkend. En heeft aan de stad NIneve verteld dat de eeuwige haar ondergang heeft geboden als ze zich niet bekeerd. Die stad is zo bijgelovig of onder de indruk dat ze zich hult in zak en as. Maar dat weet Jona niet, hij gaat op een heuvel zitten met een mooi uitzicht om te kunnen genieten van de ondergang van die gehate stad. 

Als een klimaatactivist die zich verkneukelt om de komende val van Shell, een dierenactivist en de megastal, een boer met z’n traktor en Den Haag, een linkse hoopvolle Amerikaan en de impeachment van Trump. Nu zal het toch eindelijk gebeuren, zeg. Laat maar komen. Het duurt wel lang, de zon is heet, maar we hebben geduld. Liever een hete zon dan het schouwspel missen. En de gedachte dat het weleens niet door kon gaan, dat schouwspel, dat Shell, den Haag, de megaboer en Trump ermee weg zouden komen, wordt halsstarrig weggedrukt. Dat mag niet. Dan is het einde verhaal en einde oefening.
En dit staat er in dat briljante kleine Jona-verhaal:
Nu liet God, de Heer, een wonderboom opschieten om Jona schaduw boven zijn hoofd te geven en zijn ergernis te verdrijven. Jona was opgetogen over de plant.Maar de volgende morgen, bij het aanbreken van de dag, liet God de plant door een worm aanvreten, zodat hij verdorde. En toen de zon opkwam, liet God een verzengende wind uit het oosten waaien;de zon brandde zo op Jona’s hoofd dat hij door de hitte werd bevangen. Hij bad om te mogen sterven: ‘Ik ben liever dood dan dat ik zo verder moet leven.’ Maar God zei tegen Jona: ‘Is het terecht dat je zo kwaad bent over die plant?’ Jona antwoordde: ‘Ik ben verschrikkelijk kwaad, en terecht!’

En terecht zegt Jona. Ja toch. Had je lekker schaduw. Nu weer kapot. Woedend. Heerlijk genant woedend. Want hij had schaduw nodig bij het zien van de ondergang van die stad. En dan zegt de Eeuwige:
 ‘Als jij al verdriet hebt om die wonderboom, waar jij geen enkele moeite voor hebt hoeven doen en die jij niet hebt laten groeien, een plant die in één nacht opkwam en in één nacht verging, zou ik dan geen verdriet hebben om Nineve, die grote stad, waar meer dan honderdtwintigduizend mensen wonen die het verschil tussen links en rechts niet eens kennen, en dan nog al die dieren?’

Even een perspectiefwissel. Er wonen mensen daar, Jona. Niet dat het kwaad niet uitgeroeid moet worden, maar het zijn mensen daar. Hoe graag je de wereld ook zwart – wit ziet, dat bestaat niet. Het is altijd gemengd. En de volwassen mens heeft de taak om te leren de woede te richten op het kwade - en het goede en de wereld lief te hebben tot op het bot. Ook tegen de eigen zin in. Om de menselijkheid van de ander, om de heiligheid van de planeet, om de kwaliteit waarmee zelfs kwaadaardige mensen in elkaar zijn gezet. 

De woede van Jona is dichtbij me. Woede over een fiets die het niet doet, terwijl ik’m nodig had. Woede over het weer dat niet meewerkt. Frustratie over kleine, stomme dingen. Dingen waar ik geen recht op heb, dingen die natuurlijk soms gewoon misgaan, dingen waar ik helemaal niet van kan zeggen dat ze goed zouden moeten gaan, realistisch gezegd. En in mijn oor fluistert het: is het terecht dat je zo kwaad bent of gefrustreerd? En als jij daar verdriet hebt om die dingen die niet lukken, snap je dan mijn verdriet over het klimaat wat jullie creëerden wat ook maar niet wil lukken. Over de ongedocumenteerden die door jullie straten zwerven? Over de vluchtelingen aan jullie grenzen en de depressie van jullie eenzamen? 

En als het me lukt, voel ik even het hart van de Eeuwige kloppen en voel ik boven mijn kleine dagelijkse frustratie het verlangen van de eeuwige. Misschien schaam ik mij een beetje. Wat prima is. En vraag ik me af wat me die dag te doen staat. Vandaag bijvoorbeeld. Met wie ik nodig eens koffie moet drinken of bellen of afspreken. Omdat hij of zij zich inzet voor iets waar het hart van de eeuwige voor klopt. En dan maar zien wat je kunt doen.

Tot zover op deze woensdag in deze PopUpGedachte. Deel en reageer vooral en check meer op lazarusstaatop.nl – daar kun je je ook abonneren. Voor nu: vrede en alle goeds

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.