Lazarus staat op | Als je het voelt tot in je botten

Als je het voelt tot in je botten – PopUpGedachte dinsdag 1 december 2020

Er zijn van die momenten dat je zo intens gelukkig bent, dat geen enkel chagrijning gezicht, geen nare opmerking, geen enkel ongemak je diepe vrede of enthousiasme kan verstoren. Dat die chagrijnige buurvrouw die maakte dat je altijd zelf een soort haatdragende versie van jezelf werd – je verweet dat je buurvrouw, zij haalde dat naar boven, en vervolgens jezelf want waarom liet je toch elke keer jezelf van de wijs brengen – dat je zoveel rust en geluk en moment van ontspanning kent dat zelfs de chagrijnige buurvrouw een stralende glimlach krijgt.

Het was theatermaker Laura van Dolron meen ik, die vertelt in haar voorstelling over liefde, dat ze een monnik tegenkwam die zoveel zachtheid en geluk uitstraalde, dat ze er acuut geïrriteerd van werd. En dat hij naar haar glimlachte en ze het gevoel kreeg dat hij precies zag wat zij binnenin voelde over zoveel stralende zachtheid en daar alleen maar stralender en zachter van werd, waarvan ze zich afkeerde, maar niet na een steek van verlangen en misschien wel jaloezie. Dat te willen en te kennen. Dat het zo overstroomt, dat de tegenkrachten die genade, vrede, geluk, rust, enthousiasme willen verstoren, niet opgewassen zijn tegen de grote stroom. Of dat nu komt door een kind dat je geboren is, een zonsondergang op een mooie avond, een berichtje van die ene vriend of vriendin – soms is er bijna niets nodig en loop je opeens op wolkjes. Dat zelfs degenen voor wie het geluk ver te zoeken is, omdat ze corona-moe zijn of op andere manieren uitgeput, er onwillekeurig van moeten glimlachen.

Zoiets lees ik in het volgende fragment van één van de grootste profeten uit de Joodse geschiedenis. Jesaja. Hij schrijft dit:

“Dan zal een wolf zich neerleggen naast een lam, een panter vlijt zich bij een bokje neer;
kalf en leeuw zullen samen weiden en een kleine jongen zal ze hoeden. Een koe en een beer grazen samen, hun jongen liggen bijeen; een leeuw en een rund eten beide stro. Bij het hol van een adder speelt een zuigeling, een kind graait met zijn hand naar het nest van een slang. Niemand doet kwaad, niemand sticht onheil op heel mijn heilige berg. Want kennis van de Heer vervult de aarde, zoals het water de bodem van de zee bedekt.”

Een walhalla wordt geschetst, een zevende hemel, een verlichte boven de wereld uitgestegen werkelijkheid. De rationele hersenhelft gaat dan nadenken over een DNA-verandering in roofdieren en wie dit dan regelt en hoe dan de maag werkt van zo’n vleesetend roofdier, dat nu opeens stro zit te eten, over de adder met z’n giftanden en de leeuw en het kalf.

Als die hersenhelft even mag zwijgen en een eerbiedige pas op de plaats maakt voor de poëtische hersenhelft die nou eenmaal beter zich kan verbinden aan de poëzie van een groots profeet dan de soms toch wat kleinzielige rekenende hersenhelft – dan ontrolt het beeld zich als een golf van emotie waarbij de hatelijkheden van het leven stro gaan eten, en het innerlijke kind – of de kwetsbare kinderen van deze wereld – met hun bedreigers samen zitten te spelen omdat er iets is gebeurd.

Wanneer gebeurt dat nu? Op momenten van groot geluk – van een diep weten van schoonheid en geliefd zijn – van de geboorte van een kind dat technisch niets anders is dan reproductie omgeven door een wirwar aan hormonen. Maar wat in het echte leven een moment is van diepe verbinding met aarde, met de ander, met jezelf, met de goddelijke oorsprong van alles en nog veel meer. Of toch dat natuurverschijnsel of dat lieve bericht van een vriendin van wie je nooit meer gedacht had iets te horen. Dat is de ingang naar het kennen van de Heer. Waarom is er vrede? Waarom geluk? Omdat de Eeuwige gekend wordt, zegt deze tekst.

En dat is geen feitelijk bekend zijn met, geen discussie over de eigenschap, maar een ontmoeting, geestelijk, lichamelijk, op zielsniveau met de makende kracht achter deze wereld – dat wat de yogi zoekt in de stilte, dat wat Mohammed zocht op de berg, dat wat Jezus vond in de nachten waarin hij zich terugtrok om in gebed door te brengen, wat Paulus bedoelt als hij het heeft over de hemelen die hij gezien heeft – en dat het gevolg daarvan ongedachte vrede is, als een golf die al het andere overspoelt, schoonwast, zuivert. Je houdt het niet vast als je het hebt ervaren, maar de ervaring kan wel herinnerd worden en weer op het spoor brengen van die Eeuwige en diens weg.

Tot zover de PopUpGedachte van vanochtend. Een hele goede dinsdag gewenst. En vrede, echte vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.