Lazarus staat op | En zo bleven we achter

En zo bleven we achter – PopUpGedachte dinsdag 11 mei 2021

Aanwezig en afwezig en dat precies in balans. Je hoopt dat je ouders precies dat waren. En dat, mocht je het zelf zijn, dat een beetje in de vingers krijgt. Ik probeer het te leren, maar eenvoudig is het niet. De eerste periode dat je kind huilt zit je bij de eerste kik naast het bed met een warme kruik of een koud compres, een olietje voor dit, een buikkrampjestool voor dat. Een paar jaar later roep je gefrustreerd vanachter je computer in een lockdown-werksetting dat iedereen nou eens zijn smoel moet houden want je moet werken en komt er dan pas achter dat de herrie afkomstig is van je kind dat net van de trap is gerold. Te aanwezig, te afwezig – het is een precaire balans. Overbemoederd worden is geen pretje, een afwezige vader of moeder kan ook diepe sporen nalaten.

En hoe zit dat dan spiritueel? De één wil zich loswrikken van een alziende God die voor je is en naast je is en o-o-o-o-o-om je heen, zoals een jezusliedje zingt. Je voelt je bekeken, gecontroleerd, getraumatiseerd soms door een alziend oog dat verdacht veel lijkt op de zwaaiende vinger van dominee, juf of meester of ouders. En die praat over vergeving, maar juist daardoor je ontzettend lullig laat voelen. Aan de andere kant en soms tegelijkertijd is er het gevoel van totale afwezigheid van een Eeuwige – als de wereld er zo bij ligt, hoe dan? Of als ik zoek naar leiding, naar inspiratie, naar een gevoel van thuis zijn in de wereld en de hemel lijkt van koper, dan kun je bijna niet anders constateren dan dat als er een Eeuwige is, hij of zij of het zich bar weinig interesseert voor de over de aardbol krioelende mens.

Deze week volgt Hemelvaart. Het volgt op de week van Dodenherdenking, Bevrijdingsdag en Moederdag en misschien is dat wel terecht. Dodenherdenking gaat over treuren en afscheid, Bevrijdingsdag over vieren van je vrijheid natuurlijk en Moederdag over dankbaarheid voor ontstaan, bescherming, zorg – hopelijk dan, hè? Ligt een beetje aan je thuis- dan wel gezinssituatie.

Vandaag lees ik dit fragment. Uit het Evangelie naar Johannes, hoofdstuk 16: Toch zeg Ik u de waarheid: het is goed voor u dat Ik heenga; want als Ik niet heenga, zal de Helper niet tot u komen.

De Helper is wat ook wel De Geest genoemd wordt. De fysieke aanwezigheid van de lijdende held, de geëxecuteerde opgestane, de overwinnaar zonder geweld, de revolutionair en de zorgzame – aan die fysieke aanwezigheid komt een einde. En er komt een Geest voor terugwaaien, die zal helpen. Wat superfijn is waarschijnlijk, maar het begint met afscheid. En daar zit niemand op te wachten. Afscheid van de Eeuwige onder ons, afscheid van de helderheid, afscheid van de uitleg van een fysieke rondreizende rabbi die een vriend is geworden voor hen, een leider, iemand bij wie je terecht kon. Dat gaat voorbij en dat is allereerst treuren.

Zoals het treuren is als de Eeuwige niet is wie je denkt dat hij of zij is. Als allerlei tools die je hebt bedacht of meegekregen om de Eeuwige te bereiken niet werken. Als dat Godgebeuren totaal ongrijpbaar lijkt voor je. Dat je je afvraagt of je misschien te slecht bent of te ongefocussed of te ongelovig om interessant te zijn voor de godheid – dan gaat het met Hemelvaart over de God in de man van Nazareth, de God die vertrok.

Wat gelijk ook de bevrijding en het vertrouwen meebrengt. De bevrijding tot zelf een plek innemen, zelf gaan staan en vertrouwd worden. Zelf begeesterd weten wat je te doen staat. Dat je vader of moeder je niet meer komt oprapen, maar dat je zelf jezelf bij elkaar raapt.

En toch niet alleen bent – wat je later ontdekt als je volwassen wordt. Dat je zoveel hebt meegekregen, hopelijk. En dat zo de Eeuwige in de wereld aanwezig is – volgens dat christendom – aanwezig en afwezig én begeesterd binnenin de mens. Hemelvaart is volwassenwording van de mens in een ongrijpbare werkelijkheid waarachter een onzichtbare Eeuwige schuilgaat en jij zelf de verbinding bent tussen die twee, in hoe je weet wat je te doen staat. Soms. Of te zeggen of juist niet te zeggen. Begeesterd.

Tot zover de PopUpGedachte van vanochtend, een hele goede dinsdag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.