Lazarus staat op | De weg naar beneden en weer naar boven

De weg naar beneden en weer naar boven –  PopUpGedachte dinsdag 3 november 2020

Durf ik met de ander af te dalen in diens pijn? En durf ik iemand anders mee te nemen op mijn route van onvermogen, of onwil of onhandigheid? Te vaak houden we de afstand. We gaan naar een dokter voor een probleem, een psychiater moet een slimme methode voorschrijven als ik ongeveer heb uitgelegd wat het probleem zou kunnen zijn en mijn vrienden? Die bel ik wel weer als ik toonbaar ben, als ik weer leuk gezelschap ben.

Soms werken methodes ook, en pillen of trucjes of je terugtrekken. Soms landt goedbedoeld advies ook echt ergens. Maar als het om zaken van het hart gaat, meestal niet. Wie naast een verdrietig mens gaat zitten en zegt: 'Kop op', die hoeft geen glimmend dankbare ogen te verwachten die zeggen: Oh wat fijn dat je me begrepen hebt, dit is precies wat ik nodig had.

Waarom zei ik: 'Kop op?' Misschien vond ik het eigenlijk gewoon niet fijn dat ik er in binnen mijn gezichtsveld, binnen hoorafstand, iemand aan het huilen was. Het verpest de sfeer, iedereen wordt er een beetje naar van, mijzelf incluis: dus hup, laat het ophouden: kop op. Dat heeft helemaal niets met de ander te maken, maar alleen met mijn eigen welbevinden.

Wat is de vraag aan ons? Durf je af te dalen als de ander je uitnodigt? Wie ‘Kop op, joh’ heeft gezegd, hoeft die uitnodiging niet per se te verwachten waarschijnlijk. Maar ben je beschikbaar? Of toch te bang, te veel met andere dingen bezig – wat oké is, hè? Maar dan is het zaak om dat te zeggen. Ik zie dat je verdrietig bent, maar ik red het niet. Om te luisteren. Ook niet leuk, maar alles beter dan ‘Kop op’ als poging om zelf af te zijn van het verdriet van de ander of de frustratie of wat dan ook.

De Eeuwige in de spiritualiteit van christendom, gaat die lange weg. Totaal afdalen. En dan is er een weg omhoog. Een route. Die je niet kunt zien voordat je afdaalt, waar je alleen maar op kunt hopen. Dit staat er vanochtend en ik lees even het hele fragment omdat die beweging er zo mooi in zit:

Broeders en zusters, die gezindheid moet onder u heersen welke ook Christus Jezus bezielde:
Hij die bestond in goddelijke majesteit heeft zich niet willen vastklampen aan de gelijk­heid met God:
maar deed er afstand van. Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aan een mens. En als mens verschenen, heeft Hij zich vernederd en werd gehoorzaam tot in de dood – de dood aan het kruis. Daarom heeft God Hem hoog verheven en Hem de naam geschonken die elke naam te boven gaat, opdat in de naam van Jezus elke knie zich zal buigen, in de hemel, op de aarde en onder de aarde, en elke tong zal belijden: ‘Jezus Christus is Heer,’ tot eer van God, de Vader.””

Een spreker zei ooit: de kringen waar je je in begeeft, bestaan in drie soorten. In de eerste word je in geboren, daar behoor je rechtens toe. De tweede daar kun je voor werken. Door een opleiding of iets hoor je bij de kring van advocaten of houtbewerkers of wat dan ook. De derde kun je niet zelf bereiken, daar kom je alleen als je wordt uitgenodigd. Een beetje als een talkshow op tv. Niet dat dit het hoogste goed is , mijn hemel, nee. Maar het is wel een beeld.

De uitnodiging van de Eeuwige komt uit die derde cirkel. Je wordt er niet in geboren – je wordt geboren in een soort verwarrende mix van liefde en miskleunen, van het goed willen doen en ondertussen ook heel vaak het juist helemaal niet goed willen doen, je kunt christendom ook niet leren zodat je recht hebt op de rust die de spiritualiteit van christendom je biedt. Er is geen recht. Maar door te zoeken, te verlangen, je te verbinden, je over te geven, af te dalen soms, is er de uitnodiging. Wordt het je gegeven, toevertrouwd. Soms is het maar even, het is ongrijpbaar en het valt ook zomaar weer door je handen.

Maar de beweging die de rabbi doormaakt hoort bij de spiritualiteit van christendom. Om bewogenheid met de ander en de wereld, durven los te laten wat je hebt – in het vertrouwen dat er een nieuwe weg voor je komt waarin je gegeven zult worden wat je nodig hebt.

Tot zover de PopUpGedachte van vanochtend. Een hele goede dinsdag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.