Lazarus staat op | Waarom bang zijn

Waarom bang zijn? – PopUpGedachte dinsdag 30 juni 2020

Ik ben bang dat ik in een burn-out terechtkom, zei iemand. Nogal een herkenbare angst, want minstens de helft van de mensen met wie ik studeerde, kwamen ofwel in een burn-out of in een overspannenheid terecht. Meer dan de helft. Bang om te falen, dat is er ook zo één. Stel dat het mislukt wat je voor ogen had. Ik ben niet vaak zo bang geweest als met het organiseren van We Gaan Ze Halen, juist vanwege de angst van het mislukken. Terwijl er niet echt iets kon mislukken, omdat het een noodsprong was. Dat wist iedereen.

Gewoon bang voor de dag die volgt, bang dat je het niet kunt waarmaken vandaag. Bang dat je mensen teleurstelt. Bang dat je het niet redt.

Het is een trouwe kameraad, die angst. Altijd in de buurt, rustig op de achtergrond als het even zo uitkomt maar altijd weer langszij op moeilijke momenten. In de vorm van een steen in de maag, een dichtgeknepen keel, zweethandjes, irrationele gedachten. Angst is nooit heel ver weg, hoe hard je het ook uitfoetert en wegstuurt, de angst blijft frustrerend kameraadschappelijk nabij.

Die kameraadschap helpt een beetje overigens. Dat je het gevoel herkent, de samengeknepen maag als voorbode van lichte paniek. De herkenning trekt al een beetje van de macht uit de angst. Been there, done that. Vandaag zijn de leerlingen écht bang, het is niet de eerste keer en het zal niet de laatste keer zijn en JC vindt er wat van, van die angst.

Toen Jezus in de boot stapte, volgden zijn leerlingen Hem. Opeens raakte de zee in hevige beroering, zodat de golven over de boot sloegen; Hij echter lag te slapen. Zij gingen naar Hem toe en maakten Hem wakker met de woorden: 'Heer, red ons, wij vergaan!' Hij sprak tot hen: 'Waarom zijt gij bang, kleingelovi­gen?' Dan stond Hij op, richtte zich met een dwingend woord tot de winden en de zee, en het water werd volmaakt stil. De mensen stonden verbaasd en zeiden: 'Wat voor iemand is dat toch, dat zelfs de winden en de zee Hem gehoorza­men?'

Er zit onbegrip in de reactie van de rabbi. In plaats van zijn bibberende volgelingen te omarmen en te zeggen: ‘Kom maar, natuurlijk ben je bang, ik zal je eens laten zien wat voor macht ik heb. Hier, de zee stil. Zie je nou, kom maar, huil maar niet.’ Niks daarvan, een verwijt. Bulderend tegen de wind in, want hoe is het anders te verstaan. ‘Waarom zijt gij bang, kleingelovigen.’ Nou, nogal wiedes, dit scheepje gaat binnenkort naar de kelder. Ja toch? Waarom dit verwijt dan?

Het is niet geheel duidelijk waarom de rabbi hier zo’n uitval doet. Het is niet per se de bedoeling om naar de kelder te gaan, toch? Dat zou al heel rap de roeping van de man van Nazareth in de kiem hebben gesmoord. Toch dat verwijt. Alsof de rabbi het niet goed kan verdragen dat de leerlingen denken dat iets onnozels als een storm op zee de zaak waaraan ze werken in gevaar kan brengen.

Angst doet dat. Het trekt dingen uit verhouding. Wat gaat er nu helemaal mis als ik vandaag mijn takenlijst niet haal. Wat gaat er mis als ik faal? Wat gaat er mis als We Gaan Ze Halen mislukt. Kan het uberhaupt mislukken? En als ik me goed herinner, dan zegt iedereen die een burn-out heeft gehad twee dingen: 1) ik gun het niemand 2) ik had deze periode voor geen goud willen missen. Het is een donkere weg die mensen gaan die overspannen of burn-out raken, maar de leercurve is steil en de verandering keihard noodzakelijk. Dat moet troostend zijn voor de burn-out.

De rabbi gelooft niet dat weeromstandigheden de goddelijke route in gevaar kunnen brengen. Natuurlijk was het onhandig geweest als de boot naar de kelder was gegaan, het was waarschijnlijk geen slecht idee om Jezus te wekken voor overleg. Maar angst? Waarvoor dan? Is er iets wat buiten de macht van de eeuwige valt? Is er enige donkere plek waar het licht niet aanwezig is? Is er één diep dal aan te wijzen waar niet iets nieuws groeit?

Tot zover de PopUpGedachte van vandaag. Een hele goede dinsdag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.