Lazarus staat op | Peuren in de motivatie

Peuren in je motivatie – PopUpGedachte donderdag 11 maart 2021

Waarom doen we de dingen? Waarom ga ik zo richting vliegveld? Waarom doen die Duitser, die Amerikaan, die Italiaanse dat? Wat drijft de mensen die meeleven? Wat zit er eigenlijk allemaal achter? En dat geldt niet alleen voor deze week van de Walk of Shame die nu volgt, in Bosnië, maar dat geldt voor elke mogelijk nobele handeling: wat drijft diegene? We vragen het ons af bij politici deze dagen. Wil hij of zij op het pluche blijven plakken omdat het een fijne machtspositie is, omdat het aandacht genereert of een leuk bestuursbaantje na een korte politieke carrière? Of is iemand juist hart en ziel aan het geven terwijl er veel betere, rustigere, lucratiever banen te vinden waren? We zoeken de motivatie te beoordelen, het hart. En volgens de christelijke spiritualiteit gaat dat niet. Dat is niet je terrein, dat is niet open om te lezen laat staan om iets over te zeggen. Je kunt een inschatting maken, je kunt een gevoel bij iemand hebben, maar het is allemaal maar broddelwerk want wat weet je nu echt? Wat weet ik van mijn eigen hart?

Jezus van Nazareth wordt nogal eens geconfronteerd met argwaan. Vandaag staat er dit:

“Eens dreef Jezus een duivel uit die stom was. Zodra de duivel was uitgedreven, kon de stomme, weer spreken. De mensen stonden er verbaasd van.”

Dat is vrij droog opgeschreven. Blijkbaar verbaast die duivel die stom is niet per se, maar zo’n uitdrijving wel. Ik vind beide best bijzonder. Dan gaat het verder met:

Maar enkelen van hen zeiden: 'Door Beëlzebul, de vorst der duivels, drijft Hij de duivels uit.' Maar Hij kende hun gedachten en sprak tot hen: 'Elk rijk dat innerlijk verdeeld is, vervalt tot een woeste­nij, het ene huis valt op het andere. Als nu ook de satan met zichzelf in strijd is, hoe kan zijn rijk dan standhouden? Ge zegt immers, dat ik door Beelzebul de duivels uitdrijf. Maar als ik door de vinger Gods de duivels uitdrijf, dan is inderdaad het Rijk Gods tot u gekomen.

Daar is dan weer geen woord Frans bij. Behalve Beëlzebul, dat zal wel de naam van een soort duivelsvorst zijn in het collectieve voorstellingsvermogen van die dagen. Punt is: als de krachten van het kwaad zich inzetten om het goede te doen, dan bestrijden ze zichzelf en dat wordt dan sowieso hun ondergang. Zeg maar dag tegen de complottheorie en het motivatie-onderzoek: goed is goed en als het kwaad het goede motiveert, dan is het sowieso einde verhaal voor het kwaad.

Het zijn grove lijnen die de rabbi hier schetst, maar ze zijn wel ontspannend. Dat gepeur in achtergronden en beweegredenen; doe gewoon iets goeds, onderzoek jezelf op bijgedachten en bijbedoelingen, maar laat daarmee het goede ook op zichzelf staan, want al het goede dat wordt gerealiseerd, is terreinwinst en het waard om te vieren.

Daarvoor hoef je absoluut niet naar Bosnië, maar er is ook niets wat je hoeft te weerhouden. Er is een objectief kwaad aan de gang waar mensen slachtoffer van worden, dat daarbinnen iets goeds gebeurt, iets wat de impact daarvan countert, al is het maar op hele kleine schaal, is het verlangen van het goede. Ga dan maar gewoon, zeg ik tegen mezelf. We zien wel.

Net zo geldt dat voor de buurvrouw, het kaartje voor een zieke, de bijdrage aan goede doelen en wat dan ook. Ze zeggen dat sommig goed doen meer kwaad doet dan goed – of dit mogelijk is, dat is nog maar de vraag. Als het kwade het goede wil gebruiken, snijdt het zichzelf in de vingers. Sowieso.

Wat is goed, vraagt iemand dan? Een filosofische vraag die soms om een buikantwoord vraagt: je weet het wel. Ga maar doen. Soms – zoals Jezus dat weleens deed – puur een verwijzing naar de Eeuwige. Goed is God alleen. En Jezus als zijn belichaming op aarde. De handelingen van de rabbi, daarin zit steeds weer het concrete goede verborgen. Maar je weet het ook wel, deep down. Want ook daar is de Eeuwige aanwezig. In ons. Je brengt 'm altijd mee.  

Tot zover de PopUpGedachte vandaag. Nu wel echt de laatste voor vertrek. Een hele goede donderdag gewenst, en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.