Lazarus staat op | De menselijke schrik

De menselijke schrik – PopUpGedachte donderdag 25 november 2021

‘Hoe zwaarder weer de maatregelen, hoe somberder ik word’,  vertrouwt een vriend me toe. En het is niet de directe werking van de maatregelen op zijn leven. Als zelfstandige kan hij heel veel blijven doen, hij werkte al vanuit huis. Je zou zeggen dat juist voor hem er niet zoveel verandert – maar dat doet geen recht aan de plek waar hij zit en aan wat er gebeurt. Er is meer om ons heen, dan wat voor ogen is. En de ene mens is daar een stuk gevoeliger voor dan de andere.

Een ander vreest niet de maatregelen, maar de gevolgen. Ze is nógal bezorgd – en begrijpelijk – over de gevolgen die hardere maatregelen kunnen hebben en dan met name als het serieus een optie blijkt om mensen die geen vaccinatie- of herstelbewijs hebben, te weren uit allerlei plekken. Het is niet voor niets dat dit door de Tweede en de Eerste Kamer moet, hier krijgen de mensen die zich zorgen maakten dat we ons op een hellend vlak bevonden een beetje gelijk. Er is nu meer reden voor protest, maar in plaats van koffiedrinken wordt half Rotterdam afgebroken. De tijden zijn een beetje veranderd en we zijn er nog niet.

Tegelijk is het Advent. Zondag is het de eerste Adventszondag. Dat is het moment waarop het idee van Kerst begint post te vatten in harten en hoofden. Dat deed het natuurlijk al lang, maar dat is de lichtjes en toeters en bellen variant. Het idee van Kerst vanaf Adventszondag is de geboorte van de hoop in vrij hopeloze omstandigheden. De onooglijke belichaming van de verandering van de wereld, waar we de eerstkomende dertig jaar na zijn geboorte nog niks van zullen horen, maar toch: er staat iets geboren te worden, opnieuw. En dat is nodig ook.

Ik lees vandaag een fragment in die spanning. Waarschijnlijk is corona een walk in the park vergeleken met wat het Joodse volk te wachten staat – het lijkt te verwijzen naar de Joodse oorlog die uitloopt op de vernieting van de tempel – maar toch is het relevant om erop in te tappen. Dit staat er:

De mensen zullen het besterven van schrik, in spanning om wat de wereld gaat overkomen, want de hemelse heerscharen zullen in verwar­ring geraken. Dan zullen zij de Mensenzoon zien komen op een wolk, met macht en grote heerlijkheid. Wanneer zich dit alles begint te voltrekken, richt u dan op en heft uw hoofden omhoog, want uw verlossing komt naderbij.

Besterven van schrik, in spanning om wat de wereld gaat overkomen. Ik weet niet precies wie de hemelse heerscharen zijn die dan in verwarring raken, maar het kan geen goed nieuws zijn als engelen er geen gat meer in zien – mythisch of niet.

En dan de komst, een wolk van een jongen, een geboorte – of niet? Eerder macht en grote heerlijkheid? Het zijn wat vage beelden, maar de taak van de mens is: je oprichten, hoofd omhoog want de verlossing is nabij.

Ik weet niet of jij en ik er nog in geloven; verlossing. Die persconferentie morgen gaat die niet brengen in elk geval. En als je kijkt naar het wel en wee van het Joodse volk, de oorlog, die geruïneerde tempel die nooit meer zal worden opgebouwd, de verstrooiing over de hele wereld, de opkomst van christelijke varianten van de Joodse godsdienst met volk van allerlei slag. Is dat dan de redding van de wereld?

Die redding ziet er bij de Eeuwige vaak wat anders uit dan op het eerste gezicht lijkt. De macht en grote heerlijkheid lijkt geen overwinnende stoomwals die alle oneffenheden uit het leven perst. Het is de macht waarmee mensen soms opstaan, in situaties waar je verwacht dat ze nooit meer overeind zullen komen. Tenzij dit het rechtpraten is van een belofte die nooit vervuld werd, dat kan ook. Ik ga echter maar in Advent deze zin meenemen: richt u op, hoofd omhoog, er komt verlossing naderbij. Beter maar om me heen kijken, straks mis ik het omdat ik naar mijn schoenen of navel zit te staren.

Tot zover vanochtend. Een hele goede donderdag gewenst – en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.