Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Lazarus staat op | Niet omdat het moet, maar omdat je het wilt

Alain valt voor Rikko in en geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Deel:

Het is 6 uur ’s ochtends, ik open de Bijbel voor de lezingen van vandaag en stuit op een fraaie openingszin. ‘Domme Galaten, wie heeft jullie behekst?’ Ook goedemorgen, Paulus, met je heilige equivalent van een ernstig ochtendhumeur. Wat is nou het probleem? De gelovigen daar in Galatië zijn in hun geloof te veel nadruk gaan leggen op religieuze wetten en rituelen. Ze maken er ruzie over, ze besteden er al hun tijd aan en ze wijden hun leven eraan. ‘Hoe kunt ge zo dom zijn!’ roept Paulus nog maar een keer.

Het gaat niet om al die wetten, zegt hij tegen zijn volgelingen. Het gaat om de Geest, zegt hij. Het gaat om geloven, zegt hij. Het gaat om luisteren, zegt hij. Het gaat om Christus. Het gaat, kortom, om alles behalve wetten. Voor Paulus staat hier veel op het spel. De vreugde en vrijheid en genade die hij in Jezus’ naam verkondigt raken ondergesneeuwd bij de Galaten. In plaats daarvan krijg je drammerige ijver. Ze focussen op wie ze moeten zijn, wat ze moeten doen, in plaats van vrolijk de vruchten te plukken die de goede Geest hun aanbiedt.

Die Geest kan de wereld verbeteren, de wetjes niet.

Op mijn voet ligt de hond te slapen. Een jong beestje. Er zijn twee manieren om haar uit te laten: aan de riem, of los. Houd ik haar aan de riem, dan trekt ze alle kanten op. Ze rekt tijd omdat ze elke millimeter gras wil hebben besnuffeld, ze rent te hard naar voren omdat ze wil weten of ze nog leuke kinderen of honden in het vooruitzicht heeft. Ze schiet naar de zijkant omdat daar een afgedankte boterham ligt. Die riem staat voor de wet, voor een externe motivatie: het helpt geen donder en is een licht frustrerende manier van uitlaten.

Als ik haar loslaat, verandert dat. Ze huppelt vrolijk rond, maar blijft voortdurend met een schuin oog naar mij kijken. Nu er geen dwingende riem is, geen wet, weet mijn hondje ineens dat ze in mijn buurt wil zijn. Dat ze mij onder geen beding wil kwijtraken. Daarom gedraagt ze zich eigenlijk beter als ik de teugels laat vieren. Paradoxaal is dat. Loopt ze los, dan heeft ze een interne motivatie: niet het tuigje onder haar keel, maar haar eigen geest laat haar gehoorzaam zijn.  

‘Hij die u de Geest verleent en onder u wonderen werkt, doet Hij dat omdat ge de wet onderhoudt of omdat ge luistert en gelooft?’ Het gaat tussen ons en God en al het goede om een vertrouwensband, niet om een werknemersrelatie.

Stel dat je plotseling een vriend op bezoek krijgt, zegt Jezus in de lezing van vandaag. Dan wil je die vriend iets te eten kunnen aanbieden, toch? Als je niets in huis hebt omdat je die vriend niet verwachtte, vraag je een andere vriend of je even wat kunt lenen. En dat mag dan wel, omdat die vriend jullie wil helpen, of omdat hij geen zin heeft in gezeur. Allemaal hartstikke logisch, mensen helpen elkaar en daar komt geen wet aan te pas.

Jezus maakt het nog een stukje simpeler: als je kind om vis vraagt, geef je geen slang. Of als hij een ei vraagt, geef je geen schorpioen. Nogal wiedes. Je houdt van je kind, het heeft trek, je geeft het iets normaals te eten. Zo werken liefdesbanden. En zo werkt God, zegt Jezus. ‘Als gij dus, ofschoon ge slecht zijt, goede gaven aan uw kinderen weet te geven, hoeveel te meer zal dan uw Vader in de hemel de heilige Geest geven aan wie Hem erom vragen.’

Dat is waar het om draait met God: je kunt liefde opbrengen voor een ander en vanuit die liefde ga je verder dan alle wetten je zouden kunnen brengen.

Denk je nou echt dat er een wet zou zijn die Rikko kon overtuigen om in een afgebrand vluchtelingenkamp in Griekenland te gaan dwalen? Dat een verzameling regeltjes mij zou kunnen motiveren om vrijwillig zijn ochtenddienst bij Lazarus over te nemen? (Terwijl ik dit typ zie ik dat Rikko online verschijnt in een dappere poging om vanaf Lesbos toch nog een ochtendoverdenking te geven. Morgen is hij er weer, zegt hij.) Denk je dat er één coronawet, corona-app, corona-intelligent-dwingend-advies is dat onze medeburgers gaat overtuigen om verantwoordelijk te leven tijdens deze pandemie? Welnee. Je moet de geest krijgen, of er komt niets van.

‘Jezus Christus was u toch openlijk en duidelijk verkondigd als gekruisigd!’ zegt Paulus. Dat vindt hij het beslissende woord. We kunnen elkaar dwingen, we kunnen ons inzetten voor wetje zus, wetje zo, we kunnen constant leven vanuit een ‘ik moet, jij moet, zij moet, wij moeten’. Maar om je leven belangeloos te geven voor de goede zaak, zoals Christus aan het kruis deed, heb je niets aan het moeten. Daarvoor moet je willen, en elke dag dat je gelooft is een dag dat je wegtrekt uit het domein van het eeuwige moeten, en bidt dat je in plaats daarvan de Geest krijgt.

Ik wens je ook vandaag weer vrede en alle goeds, en veel vruchten van de Geest.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Alain vanochtend las.

Geschreven door

Alain Verheij

--:--