Lazarus staat op | maandag 18 januari

Oké boomer. De tijd van oude zakken is voorbij – PopUpGedachte maandag 18 januari 2021

Het is van die soms grappige, soms super beledigende twittertaal. Oké, boomer. Hey, babyboomer, jij komt uit een grijs verleden waarin je nog niet wist wat Snapchat was en iedereen thuis nog een printer had staan. Die tijd is voorbij, hè? Jouw tijd is voorbij. Oké, boomer. Soms grappig, soms lullig.

En toch. Tijdperken gaan voorbij. Manieren van doen behoren tot een verleden te gaan behoren. En de overgang is geen pretje. Daarom is er pubertijd. Dat je als ouders een beetje weet dat die lieve schatjes op een gegeven moment onuitstaanbare krengen kunnen worden, maar dat dit erbij hoort. Dat dit ook betekent dat je oud wordt, maar net zo goed dat je kind ouder wordt. En dat was precies de bedoeling van dat hele proces van conceptie en baren en voeden en opleiden – waar je al die tijd in hebt gestoken.

Maar loslaten is zo makkelijk niet. Loslaten van je vrijheid als je kinderen krijgt, loslaten van je kinderen als ze vrijheid willen en jij dus ook weer meer vrijheid krijgt. En vandaag de dag is vrijheid helemaal een probleem. Moeten we vechten voor onze vrijheid omdat een medisch-mechanische overheid zomaar de stekker uit onze grondrechten trekt? Of vechten voor een vrijheid die ons in staat stelt om uit solidariteit en realiteitszin af te zien van de ruimte die we hadden voordat corona de wereld in de tang nam. Zeg jij het maar. Er is een tijdperk voorbij, dat van de coronavrije wereld. Er is een tijdperk nog niet aangebroken; dat van de postcorona wereld. Terug kan niet, vooruit ook nog even niet.

Als ik vandaag de teksten lees, dan gaat er één fragment over Jezus van Nazareth en zijn tijdgenoten die in een zelfde soort fase zitten. Politiek staat alles onder hoogspanning, revoluties en opstandelingen onder het Joodse volk, Romeinen die met harde hand onderdrukten. Er was geduld met het eigenzinnige Joodse volk, maar dat was niet eindeloos. In '70 na Christus werd de ziel van het volk, de tempel, volkomen vernield en ontwijd. Dat zou ze leren. Nooit is het religieuze centrum op dezelfde manier teruggekeerd. Toen was er een tijdperk voorbij. Een oude vorm. Maar voordat het oude heeft afgedaan, dringt het nieuwe zich altijd al door het asfalt van de vorige generatie. Dit staat er vanochtend:

“Toen de leerlingen van Johannes en de Farizeeën eens een vasten­dag hielden, kwam men Jezus vragen: 'Waarom vasten de leerlingen van Johannes en die van de Farizeeën wel, maar uw leerlingen niet?' Jezus sprak tot hen: 'Kunnen dan de vrienden van de bruidegom vasten, terwijl de bruidegom bij hen is?  Niemand naait een verstellap van ongekrompen stof op een oud kleed. Anders trekt het ingezette stuk eraan, het nieuwe aan het oude, en de scheur wordt nog groter. En niemand doet jonge wijn in oude zakken, anders doet de wijn de zakken bersten en de wijn gaat verloren met de zakken. Neen, jonge wijn in nieuwe zakken.' (Marcus 2)

De tijd van oude zakken is voorbij, kondigt Jezus van Nazareth aan. En de tempel is zo’n oude zak. Treurig, het bevatte verrekte goede wijn. Waanzinnig mooi gebouw. Oude wijn is goede wijn, hè. Voor fijnproevers. Maar het is wel voorbij. Nieuwe wijn, nieuwe zakken. Oh, en voor wie het zich afvroeg: die nieuwe zak ben jij. Of ik, misschien. Dat is in elk geval de bedoeling. Tenzij we ons gaan gedragen als oude zakken. Die terugwillen naar een tijd waarin het heel helder was wie erbij hoorde en wie niet, waarin allerlei bloedbanden en vaste rituelen de ‘mensen van God’ onderscheiden van de mensen ‘niet-van-God’. Voorbij is die tijd.

We weten niet zo goed wat de nieuwe tijd gaat worden, corona-technisch. De oude tijd is nog niet voorbij. Wat we wel weten is dat het niet helpt om ons te gedragen als oude zakken. Terugverlangen, nostalgie, proberen te behouden wat al verloren is. Er stroomt leven door de wereld, en dat zoekt naar vaten en kruiken en flessen zonder kurk. Er ligt leven te wachten, het duwt zich door de kieren en roept om mensen die het willen bevatten. Ik weet nog niet welk leven – maar elk moment van overgang kent dat leven. Toen en nu.

Dat voor deze maandagochtend, begin van de week. Mocht er iets in deze tekst als een schoen passen, trek hem vooral aan. Zo niet, morgen weer een dag. Een hele goede maandag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.