Lazarus staat op | Wat is gerechtigheid

Wat is gerechtigheid? – PopUpGedachte 24 februari 2020

Een nieuwe week, een oude vraag. Het is zo donker buiten dat je niets ziet als je van binnen naar buiten kijkt. Hoe moet je in het donker navigeren? Hoe weet iemand de weg? Het boeiende is dat als je naar buiten stapt en werkelijk op pad gaat, je ogen al weer snel wennen aan het donker en het allemaal wel meevalt met de ondoordringbare duisternis. Donker is het heus, maar ondoordringbaar zeker niet. Er is altijd licht ergens, zeker hier in de stad. Zo ontstaat er scheiding tussen de mensen die binnen blijven en mensen die het donker instappen. De eerste zien dat het donker buiten niet veilig of toegankelijk is, de anderen zijn buiten en zien dat je er prima in kunt werken, ook al is het donker en koud.

Hoe vaak zijn we niet banger voor wat we vrezen dan voor de realiteit ervan? Of dat nu gaat om het overlijden van een geliefde, hoe verschrikkelijk dat ook kan zijn. De depressie van iemand die we liefhebben of de drama’s van vluchtelingen aan onze grenzen. Het is ellendig, maar binnengaan in dat donker betekent niet dat je er niet meer kunt navigeren. Integendeel zelfs. Tegelijk is het voor mensen die er niet in zijn, moeilijk om dat te zien. Voor jezelf is het moeilijk om dat te zien, zo gauw je weer thuis bent in je veilige omgeving, of weg van het huishouden van die ander die zo lijdt – dan treedt vaak pas de frictie op.

Het was nogal een pijnlijke beslissing om We Gaan Ze Halen op te doeken afgelopen week. En een belangrijke. De neiging is dan toch om de pijn te verzachten, om een plannetje te bedenken, om toch iets te bieden van iets wat dan wel kan. En het klopt niet. Het is eerlijk om onder ogen te zien dat er geen mogelijkheden meer zijn.

Ook in dat relatieve donker blijkt het goed navigeren. Enkel en alleen omdat er zoveel licht is, zoveel waardering, zoveel mensen met wie je dit gevoel deelt. Zoals die quote van Brecht, de beroemde theatermaker:

In the dark times
Will there also be singing?
Yes, there will also be singing.
About the dark times.

Als de donkere dagen komen, zal er dan nog gezongen worden? Ja er zal gezongen worden, over de donkere dagen.

Wat is wijsheid? Wat is gerechtigheid? Wat is het goede om te doen? Vanochtend krijg ik daar geen antwoord op, maar wel een begeleidend briefje van Jakobus over hóe je de dan gerechtigheid doet en wat de toon, de kleur en de richting van wijsheid is. In welk donker je dan ook zou binnenstappen of in welk licht je zou blijven zitten.

De wijsheid van omhoog is voor alles rein, maar ook vredelie­vend, vriendelijk, altijd voor rede vatbaar, rijk aan barmhartigheid en vruchten van goede daden, onpartijdig en oprecht.
Gerechtigheid is een vrucht van de vrede en slechts wie de vrede nastreven zullen haar oogsten.

Vrede als belangrijkste richting, niet alleen als doel maar ook als middel. Steeds opnieuw de redelijkheid zoeken, niet altijd makkelijk in tijden van social media, oprechtheid is ook zo’n uitdaging: Wie weet nou zeker dat hij of zij oprecht is. Het kan zo voelen, je kunt het denken, maar het hart heeft zo z’n redenen. Maar het nastreven kan altijd.

Vrede is een moeilijke opdracht. Want vrede is geen oorlog, maar ook geen desinteresse. Het is niet de confrontatie uitlokken, maar ook niet de confrontatie vermijden. Vrede gaat over verbinding, werkelijk staan voor het goede – want vrede is geen wapenstilstand, vrede is vrede. Vrede is samen eten, vrede is elkaar in de ogen zien, vrede is soms het harde werk van Waarheid & Verzoening.
Vrede is besluiten dat oorlog geen goed idee is. Oorlog tegen jezelf, oorlog tegen de ander, oorlog in politieke zin of oorlog tegen migranten, zoals sommigen het huidige Eu-migratie beleid noemen. Vrede is vrede.

En vrede sluit je en gaat gepaard met elkaar in de ogen zien, met uitbarstingen soms, met op tafel leggen waar je hart zit zodat je met elkaar verder kan. Denk ik.

Vrede nastreven om gerechtigheid te oogsten met een wijsheid die vredelievend, vriendelijk voor rede vatbaar, onpartijdig en oprecht is. Nogal een serie uitdagingen, niet om als lat nu in je leven te leggen en te kijken of je eraan voldoet, maar om mee te nemen op weg om erin te groeien.

Een hele goede maandag gewenst. En vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.