Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Lazarus staat op | Falen en opstaan

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Deel:

Falen en opstaan – PopUpGedachte maandag 28 maart 2022

Je kunt er soms een nacht van wakker liggen. Of een week. En dan jaren later nog badend in het zweet wakker schrikken. Omdat je schaamte voelt of omdat je weet dat je het hebt verknalt. Je hebt het goedgemaakt of niet, je hebt je excuses aangeboden of niet. Soms helpen excuses, maar soms blijft het rotten, zelfs als het is vergeten of zelfs vergeven.

Falen is een ellendig woord, het impliceert hangende hoofden en gebonden handen, onmacht, kleinheid en meer. Zelfs al roept iedereen: je hébt niet gefaald, schrap dat woord. Toch is het nodig om het in het vocabulaire te houden, omdat het alleen al gevoelsmatig de lading dekt – niet de lading van de handeling, maar de lading van je gevoel. Falen en opstaan klinkt echt makkelijker dan het is.

Ik lees vanochtend een fragment uit een eeuwenoud gedicht, meer dan 2000 jaar oud en nog veel ouder dan dat. Een psalm. Dit staat er:

Zijn toorn duurt kort, maar zijn genade levenslang,
de avond brengt geween, de ochtend blijdschap
Heer, luister en ontferm U over mij,
mijn God, sta mij terzijde met uw hulp.
Gij hebt mijn rouwklacht in een vreugdedans veranderd,
U zal ik loven, Heer mijn God, in eeuwigheid.

Dit is de ervaring van de dichter, maar misschien toch veelal en vooral de hoop. Moge de het verdriet over de gemaakte fouten, de stommiteiten, de verkeerd gekozen afslag of de zwakte, de onhandigheid of de misser – die je ‘s nachts wakker houdt  – kortdurend zijn. En de felheid van de consequenties, moge die van voorbijgaande aard zijn – zodat er ruimte is voor vernieuwing, voor opstaan, voor leven. Met littekens, met een pijnlijke beurse plek op je ziel, maar dat er ruimte is. Een ruimte die, gek genoeg, groter en lichter voelt ná herstel dan voordat herstel nodig was. Dat je dankbaarder bent voor een wereld waarin je met een litteken leeft, omdat je het hebt óverleefd, dan in een wereld waarin je nog niet bewust was van de hoeveelheid pijn die het leven kan doen.

Zo wordt de rouwklacht een vreugdedans. Niet de rouw om de verloren geliefde – daar gaat deze tekst niet in eerste instantie over. Al kan dan ook vreugde en verdriet uiteindelijk ergens hand in hand gaan. Maar dat je, wanneer je weet, hoe hard je jezelf en de ander tegen kan vallen, dat er dan toch nog leven is – als leven na de dood. Dan wordt de vreugdedans na de rouwklacht er eentje die feller en groter is dan die je zou dansen vóórdat je wist hoe hard je jezelf of een ander tegen kon vallen.

En de dichter is niet klaar. Er is rouwklacht geweest en de vreugdedans van de bevrijding en de omarming van het leven was groots. Maar luister, gij Eeuwige, sta mij terzijde, blijf met die ontferming – want niets garandeert dat ik de wereld, mezelf en de ander niet weer faal. En dan zal ik weer door die tunnel moeten kruipen van ontkenning, erkenning, verzet, verdriet, schaamte, acceptie en opstaan – en dat in willekeurige volgorde. En ik kan en durf het niet aan als er niet ergens in mijn ziel dat lampje van ontferming brandt – dat me de weg wijst door die tunnel.

Falen en opstaan – ook al voel ik het innerlijk verzet tegen dat woord falen, omdat het zo ongenadig gebruik kan worden voor of door een ander – het is onze weg om te gaan. Maar laten we niet het falen ontkennen omdat we vrezen niet meer te kunnen opstaan, maar het opstaan oefenen zodat het falen (en welk ander synoniem je er ook voor kunt bedenken) er gewoon kan zijn.

Tot zover vanochtend. Een hele goede maandag gewenst vandaag en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--