Lazarus staat op | Thuis heb je het minst te vertellen (en waarom dat goed is)

Thuis heb je het minst te vertellen – PopUpGedachte maandag 30 augustus 2021

Bij de dokter thuis is het een bende, bij de dominee thuis lopen de kinderen in zeven sloten tegelijk, de administratie van de administrateur laat te wensen over en de bij de loodgieter thuis lekken de kranen. Dat is niet altijd zo, maar het is best wel goed mogelijk.
Soms is het de klacht van de partner: waarom kun je voor anderen wat je niet thuis kunt. En het gebeurt nogal eens dat degene die ter verantwoording wordt geroepen het antwoord schuldig moet blijven. Het is een patroon. Blijkbaar heb je de rol die je voor anderen hebt niet automatisch ook voor jezelf. Je werkt dan keurig voor anderen je opdracht af, netjes, strak, liefdevol. En thuis, ach ja, dat komt dan wel een keer – wat dan meestal nooit is.

En het gaat verder dan dat. Als je geliefde vastraakt in haar sores of je broertje vastloopt in zijn hoofd, als je zusje het niet meer ziet zitten, dan kun je er best voor diegene zijn – maar, zo zeggen de specialisten, je bent de laatste die echt kan helpen. Er is voor hulp, voor een veranderingstraject, een zekere distantie nodig. Ik neem veel aan van mijn geliefde, maar echte verandering, confrontatie, iets onder ogen zien, komt vaak van buiten. Dan vertel ik enthousiast over wat een coach heeft gezegd en blijkt mijn vrouw dat al jaren tegen me te proberen te zeggen, maar ik heb het nooit gehoord. En dat zal vast andersom ook gelden. Je kunt je partner niet veranderen, niet echt. Oftewel: thuis heb je het minst te vertellen.

Ik kom erop als ik deze tekst van de rabbi lees, de wonderdoener, de charismatische prediker die buiten de lijntjes leeft. Hij is een beroemdheid geworden inmiddels, men praat over hem en dan komt hij terug in zijn geboortedorp, doet de lezing en de toespraak in de synagoge en iedereen hangt aan zijn lippen. Dit staat er:

Allen betuigden hem hun bijval en verwonderden zich over de genaderijke woorden die uit zijn mond vloeiden, en ze zeiden: ' Dat is toch de zoon van Jozef?' En hij zei tegen hen: 'Ongetwijfeld zullen jullie me dit gezegde voorhouden: Geneesheer, genees uzelf. Doe alles waarvan wij gehoord hebben dat het in Kafarnaüm gebeurd is, ook hier in uw vaderstad.' Hij vervolgde: 'Luister, ik zeg jullie dat geen enkele profeet welkom is in zijn vaderstad. (...) 

En dan geeft hij allemaal voorbeelden van grote profeten die heilzaam waren voor mensen buiten het Joodse volk, de vreemdeling, de verstotene, de gast in het land. Woedend worden de mensen en ze willen hem lynchen.
Ik kan de woede en de logica hiervan nog niet helemaal navoelen, alleen dit: geen profeet is heilzaam voor zijn eigen vaderstad.
Misschien geldt dat überhaupt wel voor dat wat je te doen staat in het leven – dat je thuis niet automatisch de plek van je roeping is. En dat dit misschien ook wel heilzaam is. Dat je thuis bij jezelf of bij je geliefden, niet de administrateur bent, maar gewoon jij, meer niet. Dat je thuis niet de loodgieter bent, maar gewoon jezelf. Dat je thuis niet zo kunt helpen, zoals je soms op je werk kunt. Want je bent daar niet om te helpen, je bent daar om te zijn. Thuis, in jezelf, heb je geen roeping nodig om te bestaan, je hebt geen functie nodig om aanwezig te zijn, thuis ben je omdat je er hoort. Ook al doe je niets.

In die rol had het geboortedorp van Jezus van Nazareth geen zin. Ze wilden het spektakel, de roeping, de man aan het werk zien. Ze wilden niet de bedding zijn, de thuisplaats, de ruimte. Ze wilden zich niet identificeren met de bron van zijn werk, maar vermaakt en gediend worden door de toepassing van zijn werk.

Kan ik thuis zijn? Zijn er plekken te vinden waar ik niet dat hoef te doen waar ik goed in ben? We hebben die plekken nodig. Dus vandaag maar even een note to self: vind en eerbiedig die plek én wees die plek voor je geliefden.

Tot zover vanochtend. Een hele goede maandag, en een gezegend begin van de week gewenst en vrede natuurlijk – en alle goeds.
 

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.