Lazarus staat op | Haveloos en de wereld is van ons...

Haveloos en de wereld is van ons – PopUpGedachte maandag 14 juni 2021

Veiligheid, zekerheid, het zijn een aantal basisvoorwaarden in het leven die je best eventjes voor een kleine periode kunt missen, maar als dat langer duurt loop je zomaar leeg. Een veilige thuisplek, een veilige werkplek, zekerheid over inkomen, zekerheid over je partner - als die in beeld is, zekerheid over wat je lijf wel en niet aankan.

Als we dat voor langere tijd missen en we voelen ons onzeker en onveilig, komen we in een vorm van onszelf terecht die we niet altijd even aangenaam vinden. Verongelijktheid over al die anderen die wel dit of dat – dat is er nog maar één van. Elke keer als ik me afvroeg wat ik in vredesnaam aan het doen was en of het wel hout sneed en of ik er wel brood mee op de plank zou kunnen houden, ging ik me vertwijfeld afvragen welke baan ik dan maar moest nemen. Dan zou ik al dat andere, dat maatschappelijke, spirituele, artistieke en organisatorische wel in mijn vrije tijd gaan doen. Dominee misschien, in een gemeente, of iets heel anders.

Of heel anders nog: dat je superprikkelbaar bent en je geliefden ervan langs krijgen om nauwelijks enige redenen. Kinderen, je partner, vrienden – opeens moeten ze het ontgelden. Omdat de basiszekerheid ontbreekt, of de basisveiligheid.

Strategie is dan dus om veiligheid en zekerheid te regelen. Zorg dat je genoeg verdient of zorg dat je de onzekerheden elimineert. Niet allemaal, maar toch. Dan maar wel die baan, dat geld voor het pensioen, zorg dat je rust en evenwicht vindt anders komt het niet goed. Ik ben nog steeds niet gaan solliciteren, maar de risico’s van de baan zijn wel wat gespreid en er zijn meer mensen verantwoordelijk en betrokken nu er een stichting bestaat, PopUpWerk. Het blijft PopUp, maar dan met een bestuurtje. Ja, je moet wat. Wijsheid komt met de jaren, hoop je dan.

Toch kun je al je veiligheid en zekerheid regelen en nog compleet leeg lopen. Je kunt weten wat je aan je baan hebt, je huis op orde, je hypotheek – alles klopt. En de prikkelbaarheid groeit, het gevoel van onvermogen, onvervuld zijn, angst. Of dat je net iets te vaak het liedje ‘Is dit alles? Is dit alles wat er is?’ van Doe Maar zit te fluiten tussen je opeengeklemde tanden.

Waar zit je veiligheid en zekerheid? Bij God, zeggen de gelovigen dan. Maar zo eenvoudig is dat niet, en voor heel veel mensen is dat een soort laatste zekerheid, maar is er voor die laatste zekerheid nog een berg aan andere zekerheden gebouwd. Om maar niet om te vallen.

Paulus deelt vandaag in een paar woorden de paradox van de veiligheid van zijn leven. Die honderd procent onveilig is en daarin juist veilig. Die haveloos is, maar ze hebben alles wat ze nodig hebben en meer. Paulus reist rond, deelt verhalen van een nieuwe wereld die zou zijn aangebroken, werkt soms wat, leeft van wat het moment hem geeft en is in alle onveiligheid en onzekerheid van zijn leven veilig en zeker als geen ander. Dit schrijft hij in de tweede brief aan de Jezusvolgers in de stad Korinthe:

“we zijn vreemdelingen maar toch bij iedereen bekend, we sterven maar toch leven we, we worden gestraft maar niet ter dood veroordeeld, we hebben verdriet maar toch zijn we altijd verheugd, we zijn arm maar toch maken we velen rijk, we bezitten niets maar toch hebben we alles.”

Dit is geen borstklopperij per se, het is een uitnodiging. Een uitgestoken hand om een ander concept van veiligheid en zekerheid in te stappen. Om de rijkdom te laten, want wie niets heeft kan zeggen dat hij of zij niets heeft en dan wordt er met je gedeeld in heel veel gevallen. Kijk maar eens wat de vervoersmogelijkheden van een lifter zijn: eindeloos. Terwijl hij of zij geen vervoersmiddel heeft en er geen cent aan uitgeeft. En verdriet? Jazeker, maar in dat verdriet overheerst de vreugde – juist in dat verdriet.

Het is de route van de man van Nazareth die zich heeft overgegeven aan de weg van het Goede, elke dag opnieuw je afvragen wat de Eeuwige nu weer op je pad zal sturen om te doen. Langetermijnstrategiën zijn voor mensen die menen de wereld te kunnen overzien. Er is een vage stip op de horizon, maar de dag is belangrijk; dat wat je gegeven wordt om te doen, elke keer opnieuw. En dat resulteert soms in vreemdeling zijn voor sommigen en vriend van nieuwe mensen op je pad.

Ik vraag me vanmorgen af welke zekerheid ik aan het opbouwen ben en of die nog matcht met dat wat me echt te doen staat. Rustig over nadenken, laten sudderen, de ingeving komt wel.

Tot zover vanochtend. Een hele goede maandag gewenst, morgen weer een nieuwe popupgedachte en voor nu: vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.