Lazarus staat op | Wie er de broek aan heeft

Wie er de broek aan heeft – PopUpGedachte vrijdag 17 september 2021

Het is een beetje een risico om in deze tijd iets te zeggen over mannen- en vrouwenrollen. Alleen al de uitdrukking ‘wie de broek aan heeft’ suggereert dat het mannelijk is om leiding te geven, waarbij dan de broek een mannelijk kledingstuk zou zijn. Allemaal oude rolmodellen, nooit helemaal zonder grond, maar met een groot risico op gemakkelijk hokjes en vakjes denken en het beoordelen van iemands kwaliteiten op basis van zijn of haar chromosoomtypes.
Toch zijn de rolpatronen hardnekkig en is het soms zomaar ongemakkelijk voor de mannelijke partner als de vrouwelijke partner de financiële ruggengraat is van het huishouden. Het testosteron wil dan toch graag de leiding hebben, in elk geval naar buiten toe, ten opzichte van het oestrogeen – en van dat testosteron zit er biologisch gesproken nou eenmaal iets mee in de mannetjesversies van de mens.

De context van het ontstaan van christelijke spiritualiteit is de joodse. Er zijn christenen, theologen, die menen dat de vrouw daarbinnen maar weinig betekende. Net als bijvoorbeeld in de islam. En natuurlijk is er in traditionele rolpatronen, ook in ons land nog niet zo lang geleden, een vastere plek bedacht voor mannen en vrouwen. Paus Johannes Paulus schijnt in 1979 nog gezegd te hebben dat in het judaïsme de vrouw gemarginaliseerd en verachtelijk was. Iets wat mij nogal verrast van deze paus, want de vrouw had voorzover ik weet een heilige plaats, als moeder, maar ook als individu. Of zoals een joodse bron beweert: in het jodendom is God niet mannelijk. God is geen hij of zij, maar de bron van mannelijk en vrouwelijk, zoals in het scheppingsverhaal beschreven.

Vanochtend beschrijft Lucas het gezelschap van de rondreizende Jezus en hij zegt dit:
'In die tijd trok Jezus predikend rond door stad en dorp en de Blijde Boodschap van het Rijk Gods verkondigde. De twaalf vergezelden Hem, en ook enkele vrouwen die van boze geesten en ziekten verlost waren: Maria die Magdalena wordt genoemd, uit wie zeven duivels waren weggegaan, Johanna, de vrouw van Herodes' rentmeester Chuzas, Susanna en vele anderen, die uit eigen middelen voor hen zorgden.'

Dat klinkt niet gemarginaliseerd, noch verachtelijk. Het zijn vele vrouwen die met Jezus en de twaalf rondreisden én die uit eigen middelen voor hen zorgden. Dit zijn vrouwen die zorgen dat de rabbi kan doen wat hij doet; rondreizen, spreken, genezen. Zij hebben zogezegd dan maar de broek aan, de financiële backbone van zijn werk. Zij hadden hun inkomsten en konden uit hun eigen middelen zichzelf en anderen onderhouden. Dat is niet een gemarginaliseerde en verachtelijke positie, beste paus Johannes Paulus, dat is iets heel anders.

Conclusie van de dag? Natuurlijk zijn er rollen en rolpatronen, maar vroeger en nu waren ze niet in steen gebeiteld en gaat individualiteit nog altijd boven geslacht, vroeger en nu. Het feit dat Jezus’ werk draaide op de eigen financiële middelen van enkele draagkrachtige vrouwen uit die tijd, mag dat illustreren. En daar had deze beste rabbi blijkbaar geen enkele moeite mee. Ieder neme zijn rol.
Voor mij vanochtend een reminder dat trots en eergevoel en zelf willen doen of zelfvoorzienend en autonoom zijn niet zo belangrijk is; samen iets realiseren door elk je rol te pakken is een stuk wijzer en krachtiger.

Tot zover vanochtend. Een hele goede vrijdag gewenst, en vrede en alle goeds. 

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.