Lazarus staat op | Is er een vluchtgod in de zaal?
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Is er een VluchtGod in de zaal? - PopUpGedachte vrijdag 4 december 2020
Het begint vanochtend met een appje van Ali. Hij zit opgesloten in het nieuwe kamp Moria op Lesbos. Net als iedereen daar. Niemand mag dat kamp uit, slechts weinigen mogen erin. Aan kinderen wordt nog wel eens wat gedacht in dat kamp, aan gezinnen ook. Ben je enigszins volwassen en man, dan ben je verloren. Vanochtend appt hij hoe hij werd afgesnauwd door de politie toen hij kwam melden dat zijn papieren gestolen zijn. Go back, ga terug, ga weg. Meer niet.
De vernedering, de onmacht, de schaamte, de wanhoop, de uitzichtloosheid. Ik moet eraan denken als ik deze tekst lees van de profeet Jesaja vanochtend – die oplossingen belooft voor het Joodse volk waar de profeet onderdeel van uitmaakt. Dit staat er in hoofdstuk 29:
“Want het is gedaan met de geweldenaar, voorbij met de spotter. Ieder die op onrecht zint, zal vergaan: wie een ander valse beweringen ontlokt, wie de rechters in de poort wil verstrikken, wie het recht van de rechtvaardige schendt met loze beweringen.
Daarom – dit zegt de Heer, die Abraham bevrijd heeft, over de nakomelingen van Jakob:
Jakob zal niet meer te schande staan, zijn gezicht niet meer van schaamte verbleken.
Want wanneer zijn kinderen zien wat ik in hun midden heb verricht, zullen zij eerbied hebben voor mijn naam.”
Het Joodse volk werd niet veel anders behandeld dan Ali en de 8000 anderen in kamp Moria. Geweldenaars liepen rond, machtsmisbruikers. Spotters ook. Zo kwam één van de vluchtelingen die in het kamp woont én vrijwilliger is van een organisatie en daardoor het kamp uit mag, bij de poort om weer naar binnen te gaan. De wacht vroeg ruw wat hij kwam doen. Ik ben vrijwilliger, zei hij. Nee, antwoordde de wacht: vrijwilligers wonen niet in dit kamp. Je bent vluchteling. Nee, hield de vriend van Ali vol, ik ben vrijwilliger én ik ben gevlucht. Onmogelijk, was het antwoord. Als je vrijwilliger bent, blijf je buiten. Zeg dat je geen vrijwilliger bent, maar vluchteling en je mag naar binnen. Met het schaamrood van de woede op de kaken, moest hij wel toegeven aan deze machtswellusteling. Zijn familie wachtte binnen in het kamp, wat voor mogelijkheid had hij?
De geweldenaar, de spotter uit de eerste regel. Ze zijn er. Zij die op onrecht zinnen, die valse beweringen ontlokken aan de ander, die de rechter wil verstrikken, die het recht van de rechtvaardige schendt met loze beweringen. Het gebeurt er allemaal.
Dan is er een Eeuwige, die Abraham bevrijd heeft, die zegt: ik ben een aan jullie toegewijde Eeuwige en ik zal zorgen dat jullie niet meer te schande staan, dat je gezicht niet meer van schaamte hoeft te verbleken of dus van woedende schaamte rood hoeft aan te lopen, dat de haat niet meer hoeft op te borrelen in je hart tegen de machtsmisbruikers en degenen die sadistisch deel uitmaken van een slecht systeem. De Eeuwige zal bevrijden, zo besluit de profeet.
En het heeft effe geduurd, de bevrijding komt ook heel anders dan men had gedacht. Het wordt geboren in een onooglijke kribbe, gehaat door de leiders van het volk dat bevrijding zoekt en sterft – maar het begin is er en het groeit wereldwijd.
Is er een vluchtgod? Een god van de Afghanen, Syriërs, Pakistanen. Is er een profeet die met droge ogen kan beweren dat de geweldenaars en de spotters zullen vergaan omdat de Eeuwige, die zich over kwetsbaren ontfermt, deze situatie niet zal laten voortbestaan? Is er een profeet die het ineenvallen van dit vervloekte systeem durft te voorspellen? En als die er niet is, moeten wij dat dan zijn – in een moedige, hoopvolle en gelovige gok op de karaktereigenschappen van de Eeuwige die zich ooit over dat volk van Abraham ontfermde, en nu ook hier orde op zaken komt stellen? We weten inmiddels dat die orde wat anders tot stand komt, dan iemand had durven denken – maar dan nog: de profeet is nodig van een vluchtGod, in wiens naam over hen die gevlucht zijn kan zeggen wat Jesaja over zijn volksgenoten zei. Moge het in Godsnaam waar zijn.
Tot zover vanochtend. Het werd een roep om rechtvaardigheid vanochtend, in plaats van een kalme weekafsluiting. Het is wat het is. In dit alles, een heel goede vrijdag gewenst, en vrede, en alle goeds.
Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.
Geschreven door
Rikko Voorberg
