Lazarus staat op | Wie besmet wie en waarmee?

Wie besmet wie en waarmee? – PopUpGedachte vrijdag 8 januari 2021

Een week of wat geleden in een videocall met een student die in een studentenhuis woont. Op de achtergrond hoor je opeens een medestudent door de gang galmen: ‘Melaats, melaats’. Geintje natuurlijk, jongens met een religieuze achtergrond die zich in quarantaine vervelen en een manier hebben bedacht om afstand te houden in de gangen en er elke keer ook weer even om te kunnen lachen.

We mogen blij zijn dat de meeste gevallen van corona niet in de verste verte lijken op de ellende van melaatsheid in Bijbelse tijden, maar er zijn kleine punten van overeenkomst met name waar het gaat om besmettelijkheid en quarantaine. Hoe je na moet gaan wie je ontmoet hebt na een positieve test en die vervolgens moet opbellen om te melden dat er een kans is dat je ze besmet hebt. Niet leuk, kan ik je vertellen. Al is het inmiddels zo bekend dat niemand er moeilijk over doet, maar toch voelt het lullig. En de boog waarmee je om mensen heenloopt, de voorzichtigheid waarmee je voorwerpen, trapleuningen en wat niet al aanraakt waar anderen buiten je huishouden ook nog aankomen. En dan hebben we nog de mazzel dat we met z’n vieren hier tegelijk in quarantaine zitten en er niet iemand een week of langer opgesloten op een kamertje moet doorbrengen waarbij je enkel een bord eten voor de deur mag zetten. En als het daarbij blijft mag je je nog gelukkig prijzen gezien de verhalen van de heftige fysieke impact die corona kan hebben op je lijf. Oftewel, melaats. Oftewel, afstand houden. Niet anderen aanraken. Niet aangeraakt worden. Niet verder besmetten.

Dan vandaag een fragment van de rabbi uit Nazareth, de wonderdoener, die wél aanraakt en ook besmet maar dan in de omgekeerde richting. Dit staat er:

Terwijl Jezus eens in een van de steden vertoefde, trof Hij een man aan die overdekt was met melaatsheid. Toen deze Jezus zag, wierp hij zich ter aarde neer en smeekte Hem: 'Heer, als Gij wilt, kunt Gij mij reinigen.' Hij stak de hand uit, raakte hem aan en sprak: 'Ik wil, word rein.' En terstond verdween de melaatsheid. Jezus verbood hem het aan iemand te zeggen. 'Maar,' zo zei Hij, 'ga u laten zien aan de priester en offer voor uw reiniging zoals Mozes heeft voorgeschre­ven om hun het bewijs te leveren.' (Lucas 5)

Het gaat de rabbi blijkbaar niet om de stunt, maar om de man zelf. Hij mag het niemand zeggen. Wat me triggert in de tekst is de aanraking. Als hij zo’n groot wonderdoener is, waarom moet hij dan aanraken? Waarom dat risico? Dat gebaar? Hij geneest ook weleens met woorden op afstand in andere van die ongelofelijke wonderverhalen. Hier heeft de aanraking een centrale rol. Normaal is het de zieke die de gezonde onherroepelijk besmet door deze aanraking. In het geval van de man van Nazareth is het zijn gezondheid die de zieke besmet. Ik zou het met corona niet proberen – voor ik iemand op ideeën breng. Laten we dat in vredesnaam nog even uitzitten met elkaar. De acties van de rabbi staan open voor bredere interpretatie.

Zijn er mensen met wie je niet zo goed gezien kunt worden, omdat de omgang met hen je reputatie besmet? Wie moet er eigenlijk niet in je tijdlijn voorkomen, of reageren op je facebookposts omdat het bij anderen de wenkbrauwen doet rijzen met de vraag wat voor rare types je eigenlijk in je achterban hebt? Wat automatisch de vraag oproept of je zelf dan ook niet een beetje raar bent. Ja, toch? Zo ontstaan bubbels.

En het verdriet of de terneergeslagenheid van de ander kan je door de telefoon heen al besmetten. Wat het niet gemakkelijk maakt om maar weer de telefoon aan te nemen, dat berichtje te sturen, even te bellen. Ja, toch? Alsof de grijze mist altijd besmettelijker is dan de relatieve rust. Durf ik met m’n shit nog wel bij de ander terecht? En diens fijne, rustige dag verstieren? Melaats. Onrein. Besmet.

De man van Nazareth draagt de belofte in zich van een wereld waarin de rust besmettelijker is dan de onrust, de eenvoud besmettelijker is dan de piekerende complexiteit, de gezondheid van geest besmettelijker is dan de verwarring. Een mogelijkheid die nieuwe verbinding kan creëren voor degene die vreest dat de pijn van de ander het eigen leven harder zal raken dan je je kunt veroorloven. En die ruimte kan creëren voor degene die lijdt om contact te zoeken met iemand anders zonder de vrees diens leven in de war te gooien. De Eeuwige profileert zich als een zeer besmettelijke gezondheid, een fysiek overdraagbare aandoening van rust en vrede. En de vraag is of ik het durf te geloven zo nu en dan.

Tot zover vandaag. Een hele goede vrijdag gewenst en een goed weekend. Maandag ben ik weer terug met een nieuwe popupgedachte en voor nu: vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.