Lazarus staat op | Een eenzame plaats

Een eenzame plaats – PopUpGedachte woensdag 1 september 2021

Het is stil hier. Alweer eventjes geleden ging de wekker en sleurde ik mezelf uit bed. Het went nooit echt helemaal, dat zes uur opstaan. Voor mij is het vroeg, anderen die werken in de bouw of op het land of een vrachtwagen besturen, zullen een beetje fronsen. Vroeg? Waar heeft die jongen het over. Hier in de stad is iedereen laat, daar staat Amsterdam om bekend. Lang doorgaan, laat beginnen. Dus voelt het vroeg, zo om zes uur. En alleen. Precies de plek waar ik wil zijn. Stil, vroeg en alleen. Alleen met dat witte digitale papier, alleen met een kop koffie, alleen met de ruis en de vogels, alleen met de teksten van het christendom.

Veel van de zinnetjes uit de bijbelteksten gaan volstrekt langs me heen. Ik lees ze maar ze komen niet binnen. Het is best aardig dat de grote Paulus de christenen uit Kolossenzen in het jaar 0 complimenteert met hun geloof, het klinkt wat plichtmatig als de aanhef van een brief. Ik lees door. Jezus van Nazareth geneest weer eens iemand. Ik blijf altijd vrij onzeker over de vraag wat je moet met die wonderverhalen. Heb je bijna acht jaar theologie gestudeerd en nog veel langer theoloog geweest op allerlei podia, maar er zijn altijd elementen waarbij je een beetje met de mond vol tanden staat. Prima ook hoor.

Voor wie het niet weet, deze PopUpGedachtes worden geschreven tussen zes en zeven uur ’s ochtends waarbij ik ergens na zessen de bijbelteksten van de dag lees die op die dag in de katholieke kerken gelezen zullen worden volgens een lang geleden vastgesteld leesrooster. Vervolgens schrijf ik een gedachte uit en die deel ik dan weer voor zeven uur. Een associatieve oefening, een schrijven zonder conclusie, als een voetballer die balgevoel wil houden of een kunstenaar die moet blijven schilderen. Zo blijf ik schrijven.

Als ik verder lees in de teksten staat er dit: “Toen het dag geworden was, ging Hij naar buiten en begaf zich naar een eenzame plaats. De mensen zochten Hem echter, kwamen waar Hij was en poogden Hem vast te houden om te verhinderen dat Hij hen zou verlaten. Maar Hij sprak tot hen: 'Ik moet ook aan andere steden het Goede Nieuws van het Godsrijk brengen, want daarvoor ben Ik gezonden.' En hij predikte in de synagogen van het joodse land.”

'Toen het dag geworden was…', dat is nu ongeveer. De rabbi heeft niet rustig liggen slapen, zoals ik vannacht maar aan één stuk de zieken en de gekwetsten van het dorp gesproken, genezen, ze de handen opgelegd. En dan is ook hij leeg en de mensen zat. Hij vertrekt naar een eenzame plaats. De verlangende meute vindt hem daar ook, maar hij maakt zich los. Hij is van niemand, ook niet als hij zo van dienst kan zijn aan zoveel mensen. Dan nog is hij van niemand. Hij maakt zich los en gaat zijn eigen weg.

Eenzaamheid. Het is blijkbaar ook een keuze. Een weg om te gaan. Zomaar raak je vast in wat anderen verwachten, in de betekenis die je voor anderen kunt hebben. Met al je vezels verbonden aan de plek waar je terecht gekomen bent. En dan zijn er altijd eenzame plaatsen waar je heen kunt. Dat is eng. Voor degene die gaat en voor degenen die je dan even achterlaat. Want wat is de conclusie in die eenzame plaats, wat gaat er gebeuren? Je moet loslaten, de vingers die aan je arm klemmen één voor één liefdevol losmaken, geef ze desnoods een kus, en dan ga je. En de ander aan wie jij je vastklampt, mag die ook gaan?

De eenzaamheid leert ons opnieuw individu zijn. Niet individualistisch, maar individu. Een mens met een eigen roeping, een eigen vrijheid en verantwoordelijkheid. De eenzame plaats is de plek om opnieuw te weten waar je je aan te geven hebt, als keuze, niet als sleur of uit gerezen verwachtingen. Eenzaam zijn kan een vloek zijn, maar iets daarvan is essentieel. Omdat het recht doet aan wie we zijn. We zijn, in gemeenschap, ook altijd individu.

Tot zover vanochtend. Een hele goede woensdag gewenst en vrede, en alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.