Nadia Bolz-Weber: 'Het is nodig om scherpe vragen te stellen over de toekomst van de kerk'

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

-Dit interview werd gehouden op het Graceland Festival 2019- 

Hoe zie je de toekomst van de kerk voor je? 

'Ik ben niet zo goed in het voorspellen van de toekomst. Ik ben goed in het benoemen van het heden. Ik ben nooit zo goed geweest in het weten wat hierna gaat komen. Geen idee. Maar ik denk dat het belangrijk is om onszelf een aantal dingen te realiseren als we de toekomst ingaan. En dat ik niet denk dat het weglopen van de traditie, de Bijbel en van liturgie het antwoord is.' (lees verder onder de video)

'Ik denk dat deze dingen gedragen zijn door de gelovigen in de generaties voor ons en dat het de moeite waard is om daaraan vast te houden. Dat het belangrijk is om te realiseren dat alle culturen door de geschiedenis heen religieus zijn geweest. Mensen zijn altijd religieus geweest. Er was lange tijd geen waarneembare categorie ‘religie’, maar mensen hebben van nature een heel symbolensysteem om over het goddelijke te spreken.

We markeerden het jaar met rituelen. We deelden gebed, traditie, daden, overgangsriten, heilige maaltijden. Dit heeft in allerlei vormen bestaan en in alle tijden. Ook al kwam de Verlichting en hebben we een manier gevonden om de waarheid te bevatten met wetenschappelijke methodes en het menselijk verstand… Dat is het moment waarop religie en religieuze instituten werden ontbonden als iets waar mensen deel van moesten zijn… Maar toch: dat we de Verlichting een paar honderd jaar geleden hadden, betekent niet dat de menselijke behoefte waar religie aan tegemoet kwam, opeens geen behoefte meer is.

Dat is nog steeds een behoefte.

Dus wat we ons moeten realiseren als we het over de toekomst hebben, is dat mensen nog steeds bijelkaar willen komen, nog steeds behoefte hebben aan iets dat ons overstijgt, aan een vorm van gebed. Dat ze nog steeds iets willen dat serieus tegemoetkomt in die behoefte, zoals religie dat altijd heeft gedaan.

Dat is wat anders dan vasthouden en loyaal zijn aan een stervend instituut en daarmee de toekomst ingaan.' 

Betekent dat volgens jou vasthouden aan liturgie?

'Ja, ik vind van wel. Ik hou van de traditionele liturgie en ik denk dat het een constructie is die veel gewicht kan dragen. Als je een huis bouwt, heb je dingen nodig die het gewicht van het huis kunnen dragen. Dat maakt dat er bepaalde constructies zijn waar je niet aan moet komen als je gaat renoveren. Zo zou je ook moeten bedenken wat de steunpilaren in de traditie zijn, en wat verandert en opgeknapt kan worden en wat niet. 

Mijn vriendin en mentor Phyllis Tickle schreef hierover dat de kerk elke 500 jaar een gigantische rommelmarkt houdt waar we alles uitstallen en besluiten wat we wegdoen en wat we houden. Op dit moment zitten we daar middenin.

Ik denk dat we voorzichtig moeten zijn met wat we weggooien en wat we houden. En als we iets houden, moeten we weten waarom we het houden. Is het uit angst voor irrelevantie? Is het omdat we moeten blijven betalen voor de gebouwen? Is het om mensen te betalen die voor de kerk werken, mensen die al heel lang in die kerkelijke structuur werken? Is dat een reden om dingen voor te zetten?

Daarom moeten we scherpe vragen stellen over het ‘waarom’ van het vasthouden aan of voortzetten van en daar heel eerlijk over zijn.

Ik denk dat het stellen van deze vragen cruciaal is voor de toekomst.'   

Foto boven: Nadia Bolz-Weber bedient het Avondmaal op Graceland Festival 2019.