Niet oordelen kan niet

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Niet oordelen kan niet .. maar hoe dan?  – PopUpGedachte maandag 28 januari 2019

Het waait buiten, flink ook. Verfrissend en speels. Op een balkon rammelt een losliggend iets, dat door de wind heen en weer gejaagd wordt, maar nergens heen kan. Vogels zijn nog niet te horen, wel steken de schoorstenen af tegen een lichter wordende lucht. De dagen worden langer en het zal niet lang meer duren of ik schrijf deze PopUpGedachtes bij zonsopgang. Ik kan er nu al naar uitzien.

Er dwarrelt vanochtend van alles door mijn hoofd. Een lang gesprek met een vriend die We Gaan Ze Halen echt een verschrikkelijk beroerd initiatief vond. Niet vanwege de inhoud, we staan totaal aan dezelfde kant, maar omdat het de tegenstellingen maatschappelijk zou verharden. De discussie over Kinderpardon die helemaal is opengetrokken en waarvan je niet weet waar het heen gaat.

We hadden dit jaar al de Nashville verklaring en een klimaatakkoord waaraan men zich mogelijk niet wil houden en zo was er nog wel het een en ander en het jaar is nog geen maand oud. Op Twitter en Facebook rollen in een uur wel vijftien dingen voorbij die om een oordeel vragen. Van ellendige dierenplaatjes die ons ergens van bewust moeten maken, tot klimaatcartoons en petities. We worden voortdurend gevraagd te oordelen en of we het nu doen of niet – de vraag blijft.

En als Twitter iets zegt over onze samenleving dan lijken steeds meer mensen zich ook bevoegd te vinden om publiekelijk te oordelen. Wat vroeger nog aan de bar met een biertje werd gefileerd; kabinetsbeleid, klimaat, visserij, de buurvrouw, wat dan ook, wordt nu de ether ingeslingerd en heeft opeens een soort status. Het publieke debat als dorpskroeg waar professoren, messiassen, drinkebroers en querulanten zich gezamenlijk enigszins verstaanbaar proberen te maken. En alles vraagt om een oordeel. Om te liken. Of te volgen. Of te ondertekenen. Of te delen; sharing is caring.

Ik moet eraan denken omdat Jezus zich verweert tegen een nogal grove beschuldiging. Het Twitter van die tijd heeft geroepen dat die wonderen die Jezus doet satanisch zijn. Dat je je er niet mee in moet laten. Het is blijkbaar aardig geretweet, want Jezus komt met een reactie. Een vrij heldere overigens, die mijns inzien iets algemeens kan zeggen over de aard van oordelen en van welke oordelen je het beste je kunt onthouden. Zonder oordelen leven kan niet, zo zitten we in elkaar, wikkend, wegend, beoordelend, analyserend, kan ik er iets mee of niet? Maar sommige oordelen zijn een beetje tricky, op z’n zachtst gezegd.

‘In die tijd zeiden de schriftge­leerden over Jezus dat Beelzebul in Hem huisde en dat Hij door middel van de vorst der duivels de duivels uitdreef. Hij riep hen bij zich en sprak tot hen in gelijkenissen: ‘Hoe kan de ene satan de andere uitdrijven? Wanneer een rijk innerlijk verdeeld is, kan dat rijk geen stand houden. Wanneer een huis innerlijk verdeeld is, zal dat huis geen stand kunnen houden.
En wanneer de satan opstaat tegen zichzelf en verdeeld is, kan hij geen stand houden, maar is zijn einde gekomen. Bovendien, niemand kan binnendringen in het huis van een sterke om zijn huisraad te roven, als hij niet eerst die sterke heeft gebonden. Dan pas kan hij zijn huis leeghalen.’

Het kan net niet in een tweet maar het scheelt niet veel. Kort en goed: Mijn werk is objectief het verzwakken van de macht van het kwaad, dat kan niet gedreven worden door het kwaad want dan zou hij / zij / het tegen zichzelf vechten. Chapeau. Schaakmat. Helder verhaal. Maar Jezus knoopt er nog een zinnetje aan vast dat de gelovigen tot op vandaag onbedoeld angst kan aanjagen:

‘Voorwaar, Ik zeg u: alle zonden zullen aan de mensen vergeven worden, ook alle godslasterin­gen die zij uitge­sproken hebben, maar als iemand lastert tegen de heilige Geest, krijgt hij in eeuwigheid geen vergiffenis; hij is bezwaard met een eeuwig blijvende zonde.’ Dit omdat zij gezegd hadden: ‘er huist een onreine geest in Hem.’

Hier hebben gelovigen van wakker gelegen hoor. Of ze niet toevallig de zonde tegen de Heilige Geest, iets onvergeeflijks, hadden gedaan, want dan was het klaar. Kon je er net zo goed mee ophouden. Context is weer eens koning en het werkt zo: als je de bron van het goede als kwaadaardig duidt, zul je die links laten liggen. En hoe vind je dan nog het goede? Als bijvoorbeeld kwetsbaarheid in je hoofd altijd van de duivel is, omdat het je zwak maakt en je dus nooit ook maar in de buurt kunt komen van die toestand van kwetsbaarheid, hoe zul je dan ooit relaties aangaan, met de ander, met jezelf?

Kortom, beoordeel niet zomaar de bron waaruit iemand zou putten. Wat diegene doet heeft namelijk ook een objectieve kant: als het op de langere termijn het goede bevordert, kan het niet voortkomen uit het kwade. Want dan zou het kwaad zichzelf bestrijden. Misschien helpt het iets in al die dagelijkse oordelen die van ons gevraagd worden. Heb een goede week. Tot morgen!

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95