Lazarus staat op | Het hoeft niet te glimmen

PopUpGedachte dinsdag 15 oktober 2019 – Het hoeft niet te glimmen

Het is donker buiten. De lichten zijn her en der aan. De dag staat op het punt te beginnen. En ik schrijf. Op zoek naar inspiratie in oude teksten van christendom. Een dagelijkse oefening van nu al enkele jaren. Werkdagelijks dan, hè. Het is niet zo dat ik vrij neem van mijn spiritualiteit in het weekend, maar het is wel lekker om ff te blijven liggen. Je krijgt toch werkelijk respect voor de monniken en nonnen van vroeger en nu voor wie het dagelijkse ritme van bidden en zingen letterlijk heilig is. Vanochtend een lezing waarvan ik nog niet zo goed weet wat en hoe precies. Maar fascinerend is het wel.

Voor de mensen die recent zijn aangehaakt bij deze PopUpGedachtes van Lazarus staat op: om zes uur gaat de wekker, na een korte stilte op mijn balkon buiten waar ik wakker word, iets van contact zoek met de Eeuwige, met God. Een kort gebed, een moment van besef van de grootheid van de planeet. Van mijn kleine leven en het verlangen dat ik voel naar een stem die luistert en die dat al sinds mensenheugenis doe – en dan aan tafel lees ik de bijbelteksten van de dag om vervolgens meteen te beginnen met schrijven. Als een soort oefening, een werkwijze van associatie en spel. Zo kunnen de oude teksten elke ochtend binnen een uur een nieuwe gedachte opleveren waarmee ik weer op een frisse manier de dag in kan. Dat blijkt al een jaar of wat te kunnen. Niet omdat ik zo briljant zou zijn, maar omdat de teksten élke keer – en al zo onwijs lang in de geschiedenis van de mens – het vermogen hebben om ons uit te dagen, stil te zetten, te steunen of omver te blazen.

Vandaag staat er dit: In die tijd nodigde een Farizeeër Jezus uit de maaltijd bij hem te gebruiken. Hij trad dus binnen en ging aanliggen. Toen de Farizeeër dat zag, stond hij er verwonderd over, dat Jezus niet eerst voor de maaltijd de wassingen verricht had.

Even vroeg ik me af of Jezus altijd met ongewassen handen aan zijn eten zou beginnen. Of het een soort onvolwassen, puberaal verzet was. Maar dan blijkt hij, zoals vaker, eerst een theatraal statement te maken om vervolgens als daar vragen of opmerkingen over komen, te beginnen aan een levensles.

Maar de Heer sprak tot hem: 'En gij dan, Farizeeer, gij maakt wel de buitenkant van beker en schotel schoon, maar van binnen zijt ge vol van roof en slechtheid. Dwazen! Heeft Hij die de buitenkant maakte ook niet de binnenkant gemaakt? Geeft liever wat erin is als aalmoes; dan is voor u alles rein.

Hij zal een volgende keer gewoon weer de handen wassen. Maar er lag een stuk onderricht klaar om gegeven te worden, en zo deed hij dat. Ongewassen handen, religieuze paniek, en vervolgens een visie op reinheid en onreinheid. Zoals een rabbi als Jezus dat doet.

Buitenkanten reinigen is niet helemaal alleen van toen, geloof ik. Sterker nog, wij hebben er misschien wel een nationale verslaving van gemaakt. Niet per se religieus, al gebeurt dat ook. Maar gewoon de manier waarop we ons in de wereld plaatsen is grotendeels digitaal geworden. Dus kunnen we het zelf vormgeven zonder dat al teveel mensen de realiteitswaarde ervan kunnen checken. We zijn daarmee ‘elite’ geworden, allemaal, zo schreef een Italiaanse denker. Vroeger was het een voorrecht van de elite om zichzelf af te kunnen laten beelden, om over zich te laten schrijven, om een publiek image te creëren. Die elite-mogelijkheid is nu gedemocratiseerd, of gevulgariseerd zouden anderen zeggen. Selfies, statusupdates, uitspraken. Alsof de hele wereld moet weten wat ik eet of met wie ik rondhang. De hele wereld is het publiek. En we poetsen dus automatisch aan ons imago. Dat is geen verwijt, dat is hoe we met elkaar de boel hebben ingericht.

Terwijl Jezus verwijt dat deze leiders de buitenkant oppoetsen ten koste van de binnenkant, is er geen beweging ontstaan van minder buitenkanten poetsen, maar van meer. Nu kan opeens iedereen buitenkanten oppoetsen, want internet, social media, wat niet al. Fascinerend.

Punt is natuurlijk niet social media, maar de uitsmijter van deze tekst. Laat de buitenkant maar even, erken de binnenkant met zijn ego, zijn rommeligheid, de ongewassen onfrisse trekjes die we allemaal hebben. We deugen ook allemaal hoor, dat heus, Rutger Bregman. Maar dat wat we verborgen houden voor de ander en voor onszelf uit angst afgewezen te worden of geen goed mens te zijn, dát is er ook. En de uitsmijter is dan niet: bekeer u. De uitsmijter is: geef wat u in u hebt als aalmoes (iets wat je weggeeft zonder te hopen er iets voor terug te ontvangen aan iemand die je toevallig tegenkomt en die het nodig heeft) en je zult hoe ongewassen je online imago ook is, rein worden.

Een gedachte om even op te kauwen – of eigenlijk beter nog: om gewoon maar uit te proberen. Wie weet wie je tegenkomt vandaag.

Tot zover. Meer op lazarusstaatop.nl. Voor nu: Vrede. En alle goeds

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.