Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Kies voor het leven – ook al wordt het je dood (met ds. Paul Visser)

Deel:

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren!  

Vanochtend weer een bijzondere versie van de dagelijkse PopUpGedachte. We vieren dat er een heus kunstboek verschenen is, getiteld Lazarus Staat Op, van de hand van Joanne Zwart en mijzelf. De PopUpGedachte van gisteren maakte ik samen met de golden boy van The School of Life, Lammert Kamphuis. Vanochtend met de inspirerende stadsdominee Paul Visser, geschreven en opgenomen in de indrukwekkende Noorderkerk te Amsterdam. Deze PopUpGedachte vraagt erom beluisterd te worden, de tekst hieronder is een schematische weergave van het verloop van het gesprek.

Kies voor het leven – ook al wordt het je dood – PopUpGedachte 15 februari 2017

Het is de tweede dag van de vastentijd. En het is vroeg. En de vraagt komt op: Waarom zou je? Waarom de wekker zo verrekte vroeg zetten, waarom luisteren naar de PopUpGedachtes, elke dag of tenminste vier van de vijf keer, zoals Paul Visser hier naast mij, waarom zou je die PopUpGedachte aanzwengelen en iets horen van hoe je bewust zo’n dag kan beginnen. Want het hóeft niet. Het kan ook zonder. Zo’n dag kán ook op de automatische piloot. En dat je dan niet hoeft te bedenken wat jíj zou doen, maar gewoon doet wat er moet en dat dan de dag voorbijgaat. Morgen weer iets. Of niet, ook goed. Dat kán ook.

Vanochtend lezen we een fragment uit Deuteronomium waar Mozes precies deze keus lijkt neer te leggen. Of in elk geval een keus. Waar het volk dat hij toespreekt zélf iets over moet besluiten: ‘Ik neem heden hemel en aarde tot getuige tegen u. Leven en dood houd ik u voor, zegen en vloek. Kies dan het leven, dan zult gij met uw nakomelingen het leven bezitten.’

Maar kiezen voor het leven, beste Mozes. Dat doe je toch sowieso, anders is het goed mis. We kiezen onze carrière, opleiding, netwerk, woonplaats, we kiezen ons leven. En dat is prima en logisch. Hoe kom je tot succes, vraag je dan. Punt is wel dat je soms hebt gekozen voor het leven en het deksel hard op de neus krijgt. Je hebt gekozen voor het leven als minister van Buitenlandse Zaken en hebt gedaan wat je moest doen om daar te komen. En dan opeens blijk je toch voor de ‘dood’ gekozen te hebben. Met je Dache-verhaal.

Denk nog eens even na, zegt Mozes. Kies voor het leven en kies dan goed. Kíezen voor het leven gaat niet vanzelf, staat meestal dwars op de logica en het inzicht moet groeien.

Je ontdekt wat het léven is door te kauwen, zegt de psalmdichter vandaag. De oude woorden van de Thora murmelen, proeven, slikken, opnemen. Steeds weer opnieuw, om die andere gedachte eigen te maken. Dat een ander wereld- en mensbeeld logisch wordt. En dat waarheid spreken toch logischer wordt dan je ministerspost. Punt is dat je het gevoel hebt dat je daarmee jezelf alle ruimte neemt, dat je het leven juist vergooit, je eigen glazen ingooit.

Volgens de psalmdichter is alles niet opeens anders als je die Thora overpeinst. Er groeit iets. Volgens de tekst wordt je als een boom. Geplant aan waterstromen. Die vrucht geeft elke dag.

En interessant genoeg: Als je een boom wordt, pluk je daar niet zelf de vruchten van. Dat doet een ander. Het enige dat  bij jezelf landt, zijn de rotte vruchten. En die stinken, lekker dan. Zoals bij Oxfam. Hoge waardes, miljoenen mensen die vruchten plukten van hun arbeid. En nu stinkt het aan hun voeten, en terecht. Wat een smerige zooi maakten ze er van, toen. De rotte vruchten liggen bij hen. Biologisch weetje trouwens: die rotte vruchten zijn weer voeding voor de boom he? Toch? Wordt je beter van. Lang leve de paradox.

En dan maakt die derde tekst het vanochtend het af. ‘Wie zijn leven wil redden, zal het verliezen. Maar wie zijn leven verliest om mijnentwil die zal het redden.’

Je leven verliezen – werkelijk het idee hebben dat je de eigen glazen ingooit. Alleen al door als Oxfam hoge pretenties te voeren, of door kerk te zijn of dominee. Je weet dat je op een gegeven moment opgeknoopt gaat worden aan de hoge waardes die je vertegenwoordigt. En dan besluiten dat het goed is. Dat je niet je waardes vermindert of anderen bekritiseert, maar beseft dat het heel hoopgevend is dat anderen verontwaardigd zijn. Als er geen verontwaardiging was over mensen met morele pretentie dan was het helemaal verloren.

Onze uitdaging, onze keus voor leven is de uitdaging om een Oxfam te zijn. Om ergens voor te gaan staan en daar dus aan opgehangen te kunnen worden. Deze ochtenden, zondagen, kerkgebouwen zijn oefeningen van het herkauwen van een moraal waar we zelf aan opgeknoopt zullen worden. En dat we dit dan terecht vinden en hoopvol. Omdat het dan nog niet verloren is. En dat is dus toch kiezen voor het leven.

Als laatste en als hoopgevend voor de oxfam’s, de bijbellezers en de vroege vogels onder ons, theoloog en pacifist Hauerwas zegt: ik preek het pacifisme met zoveel kracht omdat ik een heel gewelddadig karakter heb, en ik hoop dat jullie luisteraars mij aan mijn woorden houden als ik gewelddadig uit de hoek kom.

En tot die tijd. Woorden herkauwen, proeven. Over ‘leven’. Gewoon veertig dagen lang elke ochtend een paar minuten het woordje ‘leven’ herhalen bijvoorbeeld.

Leven

Leven

Léven

Le-ven

Leven!

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.


afbeelding
afbeelding.

De mooiste 25 ochtendgedachten van de afgelopen tijd vind je nu in dit boek: Lazarus staat op. De teksten van Rikko zijn aangevuld met prachtige illustraties van zijn vrouw Joanne Zwart. Meer info vind je hier.

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--