Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Door de dingen heen kijken

Deel:

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.  

Door de dingen heen kijken – PopUpGedachte woensdag 7 februari 2018

Als je op zondagochtend binnenwandelt bij de PopUpKerk staat er een bord bij de ingang. Allereerst natuurlijk dat het PopUpKerk is en vervolgens een ondertitel. Daar hadden we even over nagedacht. Brood wijn en wijsheid leek ons wel een mooie drieslag. We keken er nog eens naar en realiseerden dat het een tikje te pretentieus was. Brood en wijn konden we wel waarmaken, maar wijsheid? Dit is de ondertitel geworden, voorlopig: Brood, wijn en wat is wijsheid? De vraag moet worden gesteld, het antwoord is dan bonus en tijdelijk, want elke keer weer anders. De vraag blijft. Wat is wijsheid?

Gisteren bleek al uit de tekstfragmenten dat wat er werkelijk toe doet, wat werkelijk gedaan moet worden niet SMART is. Het werkelijke goede om te doen moet omgezet worden in SMART doelstellingen, maar zodra die tot wijsheid verklaard worden verliezen ze hun Smartness en wordt het Dumb. Wie zegt dat als je vegetarisch eet, dat het dan goed komt, is wel Smart maar niet wijs. Dat is hetzelfde als dat je naar de kerk zou móeten gaan, sowieso of zoals sommige tijdgenoten van Jezus; zich aan de overleveringen der voorvaderen stipt houdt rondom voedsel en reinheid. De -T van Smartness staat voor Tijdelijkheid en Wijsheid is dat per definitie niet. Specifiek, Meetbaar, Acceptable, Realistisch en Tijdgebonden. En wijsheid is dat allemáál per definitie niet. Wat je concludeert op basis van de wijsheid is dat wel: wel of niet die afspraak nakomen, wel of niet die baan doen, wel of niet dit product kopen. Dat is allemaal Smart en Realistisch en Tijdgebonden. Maar wijsheid is Wegen, Inleven, Jureren en dan de S. Nou ja, Schatten in de zin van in-Schatten. Of Sluiten, in de zin van be-Sluiten of Scheppen in de zin van creatio ex nihilo, een schepping uit het niets, een nieuwe regel-voor-even scheppen.

Vanochtend komt er een koningin uit Sheba, Ethiopie – waar ze in Ethiopië nog steeds trots op zijn overigens – naar Salomo om te checken of zijn fabelhafte wijsheid en rijkdom ook werkelijk zo fabelhaft is. En zij constateert dat zij maar de helft gehoord heeft van de ware omvang van zijn wijsheid en rijkdom, die is tweemaal zo groot als de grootste verhalen haar wilden doen geloven. En het is de wijsheid die haar verrast. Dit staat er: ‘Salomo verklaarde haar de zin van al haar woorden; niets bleef voor de koning verborgen, zodat hij het niet verklaren kon.’ Ik ben zo intens benieuwd waar zij mee is gekomen. Met raadseltjes of juist met haar diepste zieleroerselen. Is ze bij Salomo op de divan gekropen en heeft hij als een premoderne Freud haar ziel ontleed? Het kan. Het is een mooie gedachte. Maar wat hij gezegd heeft weten we niet.

Wat Jezus van Nazareth doet – als de beloofde Zoon van David, en dus in zekere zin broer van koning Salomo alleen dan zonder rijkdom, zonder bezoek van beroemde Ethiopische koninginnen en zonder paleis – die Jezus doet ook in Wijsheid. Een wijsheid die de heilige SMART doelstellingen van zijn tijdgenoten ondergraaft. De reinheidswetten waren de Joden heilig en ze waren gezond ook, maar op de een of andere manier moet hij ze ondergraven als hij zegt: ‘niets kan de mens bezoedelen wat van buiten af in hem komt. Maar wat uit de mens komt, dat bezoedelt de mens’. Ja, beste Jezus, maar dáár hebben we dus geen controle over. Wat op ons bordje ligt, dat kunnen we meten, afwegen, klaarmaken, dat is specifiek en realistisch. Maar of ons hart ons voor de gek houdt, of we misschien zeggen dat we van een ander houden, maar eigenlijk houden van het gevoel dat de ander ons geeft en dat als de ander dit gevoel niet meer geeft – dat we dan niet meer weten waar onze liefde opeens is gebleven – dat idee is angstig. Daar heb ik geen controle over.

De leerlingen van Jezus vragen zich af of ze het wel goed gehoord hebben, want je gaat toch niet alle voedsel rein zitten te verklaren. En Jezus zei: ‘begrijpt ook gij nog zo weinig? Beseft gij dan niet dat al wat van buiten af in de mens komt hem niet kan bezoedelen, omdat het niet in zijn hart komt maar in zijn buik en zijn weg vindt in een zekere plaats? Wat uit de mens komt, dat bezoedelt de mens. Boze gedachten, hebzucht, bedrog, je weet wel.’

Je gaat het pas zien als je het doorhebt, zei een andere JC ooit. En dat is waar. Wijsheid vraagt volwassenheid. Het lef om zelf de regels en verwachtingen opnieuw tegen het licht te houden en af te wegen, te interpreteren, te jureren of oordelen en dan een besluit te scheppen. Uit het niets. Niemand om op terug te vallen, geen externe oordelen. Slechts mijzelf, mijn geweten, god eventueel, maar zelfs op de eeuwige valt het besluit niet af te schuiven. Wijsheid is zelfstandig. En daarom zo ontzagwekkend.

Wat Specifiek, Meetbaar, Acceptabel en Realistisch is, dat is Tijdelijk. Altijd. Wijsheid is dat nooit en vraagt de moed om steeds op nieuw te Wegen.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Geschreven door

Rikko Voorberg

--:--