Lazarus staat op | Zou het echt zo zijn?

Zou het écht zo zijn? – PopUpGedachte vrijdag 1 november 2019

Een eerste dag van een nieuwe maand, een laatste dag van deze week, het is nog goed donker buiten en ik schrijf. Zes uur gaat de wekker, om zeven uur straks zal het licht geworden zijn en is dit moment voorbij. Dan begint het gewone leven. Maar dit moment is voor verstilling, verlangen, besef van een grotere, oudere beweging achter en in deze geschiedenis, een bewustzijn van God. Ook al is dat woord God zo vaak zo definitief gebruikt, met zoveel bijbedoelingen en op zo’n twijfelachtige manier dat ik voorzichtig ben geworden in het gebruik ervan.

De mens kreeg ooit de opdracht om de dieren namen te geven, volgens de oudste verhalen uit het christendom. Dat tekent de relatie. Een relatie van zorg en toewijding en dienen en er verantwoordelijkheid voor dragen. Als het aankomt op het goddelijke, eeuwige zijn wij het niet die namen geven, maar zijn wij het die een naam krijgen. Waarvoor gezorgd wordt, die gediend worden, waarvoor verantwoordelijkheid genomen wordt.
Zonder dat we daar al te veel van merken trouwens, zoals de dieren dat niet doen na Adams namenfestijn in dat oude verhaal van de Hof van Eden. Maar het tekent de relatie. Zo gauw we de Eeuwige te gemakkelijk van een label gaan voorzien, voegen we het of hem of haar zomaar toe aan onze stal. Trotse bezitters van het goddelijke, wil je het zien? Kom maar even binnen, dan loop ik even met je mee. Omgekeerde wereld.

Vanochtend in de lezing van de dag worden er door de rabbi van Nazareth enige beloftes gedaan. Balsem voor de ziel voor wie ze gelooft, maar wie durft dat? Dit geloven? In deze tijd, in die tijd, in welke tijd dan ook. Zou het écht zo zijn? Dit zegt hij:

Zalig de treurenden, want zij zullen getroost worden.
Zalig de zachtmoedi­gen, want zij zullen het land bezitten.
Zalig die hongeren en dorsten naar de gerech­tigheid, want zij zullen verzadigd worden.

Hij gaat nog even door met de zaligverklaringen, maar voor mij zijn deze drie al wel even afdoende. Misschien wel het meest ongeloofwaardig en voor wie er ook maar een beetje van durft te geloven, het meest hoopvol. Zalig de treurenden. De tranen van hen die huilen krijgen een fonkeling mee, zonder dat er iets verandert in de soms snijdende pijn. Maar wie weet hoe te treuren en verdriet kent, die zal getroost worden. Is dit om elk willekeurig verdriet? Om het verlies van geliefden, om de scheiding van je ouders, om de gemiste kans in je werk, om je eigen onvermogen? Geldt voor dat allemaal dat het treuren zaligverklaard wordt, omdat er troost geboden zal worden? Ik weet het niet.

Wel weet ik dit: wie heeft besloten dat er geen troost komt, zal zich moeten vermannen. Gek woord, eigenlijk, misschien moeten we er vermannen of vervrouwen van maken. In elk geval: diegene moet de tranen met een driftig gebaar uit de ogen wissen, zichzelf op de poten zetten en erkennen dat de wereld nou eenmaal klote is.
Drinken en roken helpt soms, hard sporten, hard werken, mediteren om jezelf los te koppelen van aardse beslommeringen, wat dan ook. Dat kan en dat werkt. Maar is het niet eindeloos veel menselijker en hoopvoller om getroost te worden. Om de zachtheid van verdriet een kans te geven en er geen muur om heen te hoeven bouwen. Maar dat er troost is en plek van genezing in plaats van cynisme.

Is het die hoop die Jezus hier wil aanbrengen bij de treurenden? Dat hij hen oproept om de zachtheid en de pijn vol te houden, omdat troost wel degelijk voorhanden is en de wereld niet voor de cynici en de hufters is, maar uiteindelijk voor de zachtmoedigen en hen die durven treuren. Dat zou gerechtigheid zijn toch? Zalig zij die hongeren en dorsten naar gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden.

Dat is misschien wel de grootste belofte van allemaal. Zij, die vastgelopen zijn in onrechtvaardige systemen, hier, aan onze grenzen, op andere continenten, of zij die aan hun lijf de ongerechtigheid van het leven ervaren hier in ons land, omdat anderen lopen en zij niet, anderen werken en zij niet, anderen leven en zij niet zo lang meer. Zalig zij die hongeren en dorsten naar gerechtigheid, blijf alsjeblieft hongeren en dorsten lijkt de rabbi op het hart te drukken. Want anders komt de gerechtigheid en de troost en is er niemand zachtmoedig genoeg meer om het te herkennen of nodig te hebben.

Tot zover vanochtend. Over onszelf, die een plek hebben gekregen in de wereld en een naam en over wie gehoopt wordt dat we zacht genoeg zullen blijven om te blijven hopen en verlangen. Deel deze gedachte, vind er meer op lazarusstaatop.nl en voor nu:

Vrede. En alle goeds.

Hier vind je drie tekstgedeelten die Rikko vanochtend las.