Wat bedoelde Jezus met: ‘Ik zal je rust geven. Neem mijn juk op je’?

Vreemd genoeg roept Jezus de vermoeiden, als Hij ze uitnodigt om te rusten, ook op om een juk op zich te nemen – een hulpmiddel dat wordt gebruikt bij werk, niet bij rust. (Lees Matteüs 11:28 en 29) Het zou logischer zijn geweest als Jezus had gezegd: ‘Ik zal je rust geven. Neem mijn warme deken op je.’ Of misschien een kussen, of een bubbelbad, of een dagje vrij. Maar Jezus biedt de vermoeiden rust – en een juk.

Geen luxueus resort

In het oude Nabije Oosten waren het niet alleen de dieren die een juk droegen. Bepaalde mensen droegen ook een juk op hun schouders om zware lasten te dragen. Hun handen grepen kettingen of touwen om te helpen tillen. Maar alleen de armste mensen deden dit soort werk.
Jezus roept een krachtig beeld op – een arbeider die zweet onder de zon, zijn nekspieren gespannen, zijn lichaam breekt bijna onder de last. Jezus zegt niet dat hij dit juk zal verwisselen voor een luxueus resort of een vakantieprogramma. Hij biedt zijn volgelingen een ander juk – zijn juk. En hij zegt dat dit juk zacht en licht is.

Een juk staat voor heerschappij of gezag. Als je een juk opneemt, onderwerp je je aan iemand. In dit gedeelte nodigt Jezus ons uit om ons te onderwerpen aan zijn heerschappij en ‘van Hem te leren’. In onze vermoeidheid worden we geroepen tot rust, maar we worden ook geroepen om te leren, om ons te laten onderwijzen door degene die gezag over ons heeft. Als we leren van degene die ‘zachtmoedig en nederig is’, zullen we rust vinden voor onze ziel.

Het is onmogelijk om geen juk te dragen

Er is geen optie zonder een juk. Mij lijkt het beter als de vermoeiden helemaal geen juk meer hoeven dragen, maar Jezus wijst er in plaats daarvan op dat alle mensen een juk dragen, dat het onmogelijk is om niet het juk te dragen van iets of iemand. Het kan het juk zijn van de religieuze wet en nauwgezette godsdienstigheid. Het kan ook het juk zijn van onze verlangens en passies, zo krijsend en uitputtend als een pasgeboren baby. Het is wellicht het juk van culturele normen en uitgangspunten, het water waarin we zwemmen.

Jezus roept de vermoeiden niet op om hun eigen weg te gaan – dat zou inderdaad een zwaar juk zijn – maar om zich te onderwerpen aan Hem en van Hem te leren, om zijn juk op zich te nemen.

Geen gemak of succes

Maar waarom is Jezus’ juk licht? Is het licht omdat Hij belooft dat alles goed zal gaan met ons? Dat Hij, als wij ons aan onze afspraken houden – als we brave leerlingen zijn - al onze dromen zal verwezenlijken, en we dan een goed leven zullen hebben? Dat we een gelukkig huwelijk zullen hebben? Dat we kinderen zullen krijgen? Dat we een roeping zullen vinden waarvan we genieten? Dat we gezond zullen zijn? Dat we niet vergeten zullen worden als we gestorven zijn?

Nee.

Hij roept ons tot een licht juk, maar Hij roept ons ook op om ons kruis op te nemen. Hoe kan dezelfde persoon ons zowel tot een licht juk oproepen als een kruis? Jezus’ juk is niet licht omdat Hij gemak of succes belooft, maar omdat Hij belooft om onze lasten met ons te dragen. Hij belooft om zijn schouders te zetten onder onze last.

Is Jezus genoeg?

Toen ik nog studeerde ontmoette ik een zendelinge uit Ierland. Ze stelde me een eenvoudige vraag die mijn leven veranderde. Ik vertelde haar over mijn vermoeidheid, mijn strijd en twijfel. Ze luisterde aandachtig en vroeg me toen: ‘Is Jezus genoeg?’

Toen het niet ging zoals ik wilde, toen God ver weg leek, toen al mijn levensplannen in duigen vielen - was Jezus toen nog steeds genoeg? Of zocht ik in plaats daarvan Jezus en succes, Jezus en geluk, Jezus en een vruchtbare bediening? Keer op keer in mijn leven, als ik geconfronteerd werd met bittere teleurstelling, als ik bang was voor wat er om de bocht van de weg kwam, als ik faalde, als ik gekwetst werd door iemand die ik vertrouwde, als God niet deed wat ik wilde dat hij deed, moest ik terugkeren naar die vraag.

Jezus belooft niets meer en niets minder dan zichzelf. Hij zal met ons onder het juk gaan en nooit van onze zijde wijken. Hij zal het gewicht dat we dragen niet wegnemen, maar Hij zal het met ons dragen. God is ons niets verschuldigd. Ieder geluk, succes of vervuld verlangen is een geschenk dat we in dankbaarheid mogen ontvangen. Het is de jus op de aardappels.

God belooft ons simpelweg zichzelf.