Wie maakt me los?

Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.

Wie maakt me los? – PopUpGedachte maandagochtend 29 oktober 2018

Eindelijk. Het mag weer. De ochtenden zijn weer voor de stilte en voor mij. Het was heerlijk hoor, om een week te blijven snurken. Maar ik was nog geen twee dagen onderweg de herfstvakantie in of ik begon dit ritme al te missen. Dat moment waarop niemand nog iets wil en niemand nog iets vraagt. Alleen ikzelf met de oude teksten, een kop heet water, een beetje licht en een nieuwsgierig onderzoeken wat er opborrelt als je die oude teksten leest. Vandaag begint het weer en is er ook nog het gemak van de wintertijd. Dat 6.00 uur opeens als 7.00 uur voelt.

Afgelopen zaterdag stond Mpho Tutu op het podium van The Justice Conference. Ik had mijn eigen bijdrage al achter de rug dus kon rustig in de zaal zitten en meemaken wat de andere sprekers te zeggen hadden. Nou, ze had iets te zeggen. In prachtige Afrikaanse kledij en met een krachtige aanwezigheid sprak zij over vergeving. Zij, dochter van de grote bisschop Tutu. Niet alleen over vergeving trouwens, over waarheid, verzoening en vergeving. En dat waarheid altijd de sleutel is op de weg naar verzoening.

Vertel het verhaal, zei ze. Voor verzoening moet het verhaal verteld worden. En dat gaat in tegen alles wat we voelen. Want het verhaal doet pijn. En we zijn biologisch ingesteld om pijn te vermijden. Daarom hebben we kunstenaars en dokters. Kunstenaars om ons te verbinden met dat wat pijnlijk is en dokters om professioneel pijn te doen opdat de pijn draaglijk wordt of zelfs verdwijnt. Het verhaal moet verteld worden, de pijn moet aan het licht. Vertel het verhaal en ja, dan komt de pijn wel. Volgende noodzakelijke stap. Benoem de pijn. Je gaat ‘m dus niet alleen voelen, de pijn moet met naam en toenaam op tafel. Als eerste stappen op weg naar verzoening, omdat je nu eenmaal met elkaar verder zal moeten. Dat was de realiteit van Tutu’s Zuid-Afrika en het is de realiteit van het leven van de mens. We zijn met 1000 draden aan elkaar verbonden en als er draden in de knoop zijn geraakt, als er sprake is van verwarrende, pijnlijke verbindingen dan kunnen die maar in heel sporadische gevallen genegeerd worden.

Vandaag zegt Paulus tegen het kerkje in de havenstad Efeze: ‘Broeders en zusters, weest goed voor elkaar en hartelijk. Vergeeft elkaar zoals God u vergeven heeft in Christus. Weest navolgers van God, zoals geliefde kinderen past.’ Dat je het effe weet. Goddelijk werk, dat vergeven. De baan van de chef daarboven. En of je het op wilt pakken, die klus. Omdat je verbonden bent aan die Eeuwige, omdat diens bloed door je aderen stroomt, omdat diens stem in je hartkamers fluistert, omdat het bij je past. Het grote werk van losmaken. Losmaken van jezelf van de ander, die je iets aangedaan heeft. Losmaken van de ander van zijn schuld. Onmogelijk, zegt iemand. En dat is waar. Altijd eigenlijk. Omdat het goddelijk is. Maar onmogelijke dingen gebeuren heel vaak. Dus wat onmogelijk is, dat kan wel plaatsvinden. Als we het maar zoeken. De stoomtrein was onmogelijk, tot toegewijde mensen zich op de ontwikkeling ervan storten. En nu is een veel betere doorontwikkelde versie ervan een niet meer weg te denken vervoersmiddel. Het christendom heeft zich op vergeving gestort als nieuw vehikel, Jezus deed dat in elk geval. En dat vergeven bij ons hoort is een niet meer weg te denken zaak. Al is het net nog niet zo vanzelfsprekend als de trein en blijft het een stuk oncomfortabeler.

Vergeven is losmaken, zei Mpho. En dat begint met het verhaal vertellen van wat er gebeurd is en de pijn benoemen. Dan vergeven. En dan een nieuwe gemeenschap vormen. In de tweede lezing geneest Jezus een kromgebogen vrouw. Al achttien jaar ziek. Omdat het sabbat is, vinden de religieuze leiders daar wat van omdat het ‘werk’ zou zijn; genezen. Maar voor de rabbi is het zo basaal als het losmaken van je os of je ezel om het te laten drinken. Dat doe je namelijk wel op de heilige sabbat. Anders zou de één zijn viering van rust en vrede, dorst en ellende betekenen voor de ander; de ezel. Maak elkaar los, lijkt Jezus te zeggen. Als basaal werk.

Wie maakt me los, schreeuwt de marktkoopman. Wie maakt me los, schreeuwt de mens. Roep ik. En hoor ik de ander roepen. Omdat het zo’n basale behoefte is. Losgemaakt worden van wat ons krom doet lopen. En volgens Paulus is dat wat we kunnen en mogen en voortdurend weer moeten doen. Elkaar losmaken.

Hier vind je drie tekstgedeeltes die Rikko vanochtend las.

Deze rubriek heeft een eigen boek: Lazarus staat op. Daarin zijn de 25 mooiste ochtendgedachtes van de afgelopen tijd gebundeld en geïllustreerd door Joanne Zwart.

Lazarus staat op | Rikko Voorberg | Vuurbaak | ISBN 9789460050404 | € 17,95