Ga naar submenu Ga naar zoekveld

Zihni Özdil in Lazarus: ‘Ik voel me nog steeds verloren’

Schrijver, historicus en oud-Kamerlid Zihni Özdil vertelt in Lazarus over zijn moeite om zich te wortelen in Nederland. Als kind voelde hij zich niet thuis en nu nog wordt hij regelmatig bevestigd in zijn idee er niet bij te horen. Kan het verhaal van de verloren zoon hem troost en herkenning geven?

Deel:

Zihni komt net terug van een reis naar Turkije, waar hij zijn zieke vader bezocht. Hoe bijzonder is het dan dat hij juist nu samen met Marleen zich verdiept in het Bijbelverhaal van de verloren zoon. Het verhaal van een zoon die zijn vader verlaat, met een voorschot van de erfenis op zak en later berooid weer terug naar huis keert. Zihni herkent in dat verhaal het verlangen naar een ander leven.

'Ik hoor er niet bij'

‘Afgelopen vrijdag kwam ik na 2,5 maand terug uit Turkije. Op Schiphol stapte ik het vliegtuig uit. Er stonden Marechaussees klaar om mensen eruit te pikken. Ik werd eruit gepikt, zoals zo vaak is gebeurd. Ik moest mijn paspoort laten zien, ze gingen vragen stellen. Ik geneerde me, alsof ik verdacht was ofzo.’ Het was voor Zihni een pijnlijk moment van bevestiging, dat hij er niet bij hoort. ‘Die zoektocht van mij, naar worteling in Nederland, je thuis voelen… Het was alsof de boodschap was: ‘Nee Zihni, het gaat hem niet worden in Nederland’. Ik had bijna spijt dat ik terugkwam. Vroeger kon ik het een plek geven, maar nu voelde ik me echt heel naar, ontheemd en leeg. In de trein terug heb ik zitten huilen.’ Het doet hem nu meer en een naar gevoel blijft bij hem hangen. ‘Ik voel me totaal dakloos en verloren. Dat je nergens bij hoort en nergens thuis bent.’

Nicolaas Veul brak met zijn vader: ‘Ik moest mijn eigen pad vinden’

Lees ook over:

Nicolaas Veul brak met zijn vader: ‘Ik moest mijn eigen pad vinden’

De beste van de klas

Zihni groeide op in de destijds witte wijk Lombardijen, in Rotterdam. ‘Ik werd dagelijks in elkaar geslagen en racistisch uitgescholden. Niet alleen door kinderen, maar ook door hun ouders. Elke dag werd tegen mij gezegd – direct en indirect: jij hoort hier niet thuis.’ 

Zihni kon zijn ervaringen thuis niet delen. ‘Mijn vader en moeder waren lieve mensen, maar ik had geen veilige hechting met beiden. Mijn vader was streng en veeleisend, vanuit een angst dat wij het niet zouden redden in Nederland. Hij heeft een arme achtergrond en heeft het heel moeilijk gehad. ‘Je gaat de beste van de klas worden’, zei hij, ‘anders zwaait er wat’.' Die drive om de beste te zijn nam Zihni mee in zijn leven en het bracht hem veel. Toch brengt het hem niet waar hij naar verlangt. 'Ik neem mijn ouders niets kwalijk, maar je ontheemd voelen – thuis, in de straat, in Nederland…’ Het raakte Zihni weer diep op dat moment op Schiphol.

Lakshmi in Lazarus: ‘De onschuldige sprankel die ik had werd compleet afgestraft’

Lees ook over:

Lakshmi in Lazarus: ‘De onschuldige sprankel die ik had werd compleet afgestraft’

Verlangen naar een thuis

Rembrandts schilderij De terugkeer van de verloren zoon betekent veel voor Zihni. ‘Voor mij is het heel persoonlijk. Je ziet de verloren zoon thuiskomen – letterlijk en figuurlijk. Maar ik ben daar nog niet… Ik voel me nog steeds verloren.’ Zihni verlangt naar ‘een plek waar ik mezelf kan zijn, zoals ik ben en dat het oké is. Dat is de hunkering die ik heb.’ 

Marleen neemt Zihni mee naar een levendige verbeelding van de beroemde Rembrandt. Het maakt diepe indruk op hem. ‘De geborgenheid van het schilderij voel ik nu.’ Hoe wordt zijn verhaal onderdeel van het schilderij? Je ziet het in Lazarus op maandag 16 mei om 23.25 uur op NPO2. Kijk het nadien terug via deze link op NPO Start.

--:--